;
Bilim

Türkiye’nin Önemli Bölümü Çok Şiddetli Kuraklıkla Boğuşuyor

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yeni yağış ve sıcaklık analizi raporlarına göre Türkiye’nin büyük bir bölümü “olağanüstü kuraklık”, “çok şiddetli kuraklık” ve “şiddetli kuraklık”  yaşıyor.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2021 yılı Mayıs ayı yağış ve sıcaklık raporlarıyla, Standart Yağış İndeksi (SPI) ve Normalin Yüzdesi Metoduna (PNI) göre Mayıs ile son 2 yıllık meteorolojik kuraklık haritalarını yayımladı.

Ciddi ölçülerde yağışların azaldığı, sıcaklıkların da arttığını gösteren raporlar ve haritalara göre, 2021 Yılı Mayıs Ayı Alansal Yağış Raporu’nda Türkiye geneli Mayıs ayı yağışı 21.6 mm ölçüldü. Normali (1981-2010) 49.3 mm ve 2020 yılı Mayıs ayında 63.2 mm olan yağışlarda normaline göre %56, geçen yıla göre %66 azalma olduğu açıklandı.

Ege, Akdeniz ve Güneydoğu’da Alarm

Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne’nin güney kesimleri, Düzce, Zonguldak, Kocaeli, Sakarya çevreleri, İstanbul’un batısı, Sinop, Samsun, Ordu ve Giresun’un sahil kesimlerinde normalin üstündeki yağışlar, diğer bölgelerin tamamında normallerin altında kaldı. Özellikle Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yağış azlığı %80’lerin üzerine çıktı.

Muğla’da Yağışlar %98 Azaldı

Mayıs ayı il geneli yağışlarda en fazla yağış 97 mm ile Düzce’de, en az yağış 0,5 mm ile Muğla’da, normaline göre de en fazla azalma %98 ile yine Muğla’da oldu.

Yağışlı gün sayıları Güney Ege, Antalya’nın batısı ve doğusu, Hatay’ın güneyi ve Gaziantep çevrelerinde 1 güne kadar düştü. Batı ve Orta Karadeniz ile Kars çevrelerinde ise 10- 15 gün aralığında yağışlı gün görüldü.

Güneydoğu’da Son 30 Yılın En Düşük Yağışı

Bölgelere göre mayıs ayı yağış miktarları, normali ve geçen yıl mayıs ayına göre şöyle oluştu:

Marmara‘da 44.5 mm, normaline göre %12 arttı, geçen yıla göre %41 düştü.

Ege‘de 6.9 mm, normaline göre %81, geçen yıla göre %89 azaldı.

Akdeniz‘de 6.9 mm, normaline göre %83, geçen yıla göre %87 azaldı.

İç Anadolu‘da 14.8 mm, normali ve geçen yıla göre %69 düştü.

Karadeniz‘de 47.6 mm, normaline göre %20, geçen yıla göre %40 azaldı.

Doğu Anadolu‘da 22.4 mm, normaline göre yüzde 66, geçen yıla göre yüzde 70 düştü.

Güneydoğu‘da 6.1 mm, normaline göre %83, geçen yıla göre %85 azalarak son 30 yılın en düşük seviyesi görüldü.

Olağanüstü Kuraklık

Türkiye’nin geçen yıl olduğu gibi bu yılın hem geçen aylarda hem de Mayıs ayına ilişkin kuraklık SPI ve PNI metotlarına göre hazırlanan haritalarda, “olağanüstü kurak”, “çok şiddetli kurak”, “şiddetli kurak” olarak gösterilen bölgelerin yoğunluğu dikkat çekiyor.

Normalin Yüzdesi Metoduna (PNI) haritasına göre Marmara’nın bir bölümü, Batı ve Orta Karadeniz ile Iğdır civarları harici bölgeler “şiddetli kurak” olarak gösterildi. Son üç aylık Standart Yağış İndeksi (SPI) haritasında ise Muğla, Denizli- Burdur, Niğde, Elazığ- Malatya- Tunceli, Diyarbakır- Şanlıurfa-Mardin, Çankırı, Kars, Bayburt ve Van “olağanüstü, çok şiddetli ve şiddetli kurak” olarak görülüyor.

Son 50 Yılın En Sıcak Mayıs Ayı

2021 Yılı Mayıs Ayı Ortalama Sıcaklıkları Raporu’na göre ise son 50 yılın en sıcak Mayıs ayı yaşandı. Kırklareli, Çorlu, Tekirdağ, Yalova, Balıkesir, Antakya, Elmalı, Erdemli, Ordu, Rize, Hopa, Bolu, Karabük, Ünye, Boyabat ve Nallıhan’da mevsim normallerinde, diğer tüm bölgelerde ise üzerinde sıcaklık görüldü.

Sadece Samandağ’da mevsim normalleri altına indi. Uzun yıllar Mayıs ayı ortalama sıcaklığı 16.7 derece iken, bu yıl 19.3 derece oldu. En yüksek sıcaklık ise 44.3 derece ile Ceylanpınar’da tespit edildi. 44.3 derece Mayıs ayında Türkiye’de ölçülen en yüksek değer olarak kayıtlara geçti.

Bölgelere göre Mayıs ayı ortalama sıcaklıkları ve uzun yıllar ortalamasına göre farklar şöyle oluştu:

-Marmara, uzun yıllar ortalaması 16.9 derece iken, bu yıl 18.3’e çıktı, en yüksek 34.6 derece Geyve.

-Ege, uzun yıllar ortalaması 18.6 derece iken, bu yıl 20.9’a çıktı, en yüksek 39.4 derece Aydın.

-Akdeniz, uzun yıllar ortalaması 19.3 derece iken, bu yıl 21.5’e çıktı, en yüksek 38.4 derece Kozan.

-İç Anadolu, uzun yıllar ortalaması 14.6 derece iken, bu yıl 17.7’ye çıktı, en yüksek 35.3 derece Kırıkkale.

-Karadeniz, uzun yıllar ortalama 15.2 derece iken, bu yıl 17.2’ye çıktı, en yüksek 37.9 derece Amasya.

-Doğu Anadolu, uzun yıllar ortalama 13.6 derece iken, bu yıl 17.2’ye çıktı, en yüksek 36.6 derece Elazığ.

-Güneydoğu, uzun yıllar ortalaması 20.7 derece iken, bu yıl 24.7’ye çıktı, en yüksek 44.3 derece Ceylanpınar.

Sadece Mart Ayı Olumlu

Raporda, Mayıs ayında 40 merkezde yeni aşırı sıcaklık (maksimum, minimum) gerçekleştiği belirtildi. Aşırı sıcaklıklarda en büyük farklar Viranşehir, Şırnak, Ceylanpınar, Hakkari, Sarıkamış, Cizre, Ergani gibi merkezlerde görüldü.

Mayıs ayı dışında bu yılın diğer ilk dört ayındaki uzun yıllar ve geçen yıla göre sıcaklık değerlerine bakıldığında ocak ayı uzun yıllar ortalaması 2.7, geçen yıl 3.3 derece iken, bu yıl 5.4 dereceye yükseldi.

Şubat ayı uzun yıllar ortalaması 3.4, geçen yıl 4.9 derece iken, bu yıl 6.2 dereceye çıktı. Mart ayı uzun yıllar ortalaması 7.1, geçen yıl 9.5 derece iken, bu yıl 7 dereceye düştü. Nisan ayı uzun yıllar ortalaması ve geçen yıl 12.1 derece iken, bu yıl 13.4 dereceye çıktı.