Dr. Fatih Birol, dünyanın küresel ısınmayı hâlâ 1,5 derece ile sınırlandırabileceğini, hedefin artık ulaşılamaz olduğunu iddia etmenin fosil yakıt savunucularının işine geldiğini söyledi.
Enerji konusunda küresel otorite olan Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) yönetici direktörü Fatih Birol, son COP27 BM iklim zirvesinin 1,5 dereceye yönelik umutları öldürdüğünü iddia eden bilim insanlarını ve aktivistleri eleştirdi.
Guardian’dan Fiona Harvey’in özel haberine göre Birol, “Fiili olarak yanlış, siyasi olarak da çok yanlış. Gerçek şu ki, 1.5 derece şansı daralıyor, ancak yine de ulaşılabilir” dedi.
Birol, 1.5 derece sınırının öldüğü iddialarının bilim insanları, aktivistler ve fosil yakıt endüstrisi lobicilerinden oluşan ve “alışılmadık bir koalisyondan” geldiğini söyledi.
İddiaların, küresel ekonomiyi düşük karbonlu bir temele oturtma çabalarına da baltaladığını belirtti: “Bir hata yapıyorlar. 1.5 derecenin ölüm ilanı yazılırsa, mevcut enerji sistemlerinin savunucuları bundan yararlanacak” diye uyardı.
Birol, Ukrayna savaşı ve artan fosil yakıt fiyatları sonrasında bu yıl temiz enerji yatırımlarının arttığına işaret etti.
Ülkelerin net sıfır emisyona ulaşma konusundaki mevcut hedeflerinin, tüm taahhütlerin yerine getirilmesi halinde, 1,5 derece sınırı mesafesi içinde olan 1,7 derecelik bir sıcaklık artışıyla sonuçlanacağını da sözlerine ekledi.
Birol, “1.5 derecenin öldüğünü söylemek, olgusal olarak yanlış ve biz kanıta dayalı bir kuruluşuz. Baktığım şey rakamlar. 1.5 derecenin öldüğünü ve emisyonlarda 2030’dan önce asla zirveye ulaşamayacağımızı söylemek dogmatik ve bence veriye dayalı bir sonuç değil” diye konuştu.
Küresel sıcaklık artışlarını sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerinde sınırlama hedefi, bu ayın başlarında Şarm El-Şeyh’te düzenlenen iki haftalık COP27 zirvesinde bazı ülkeler tarafından saldırıya uğradı.
Son saatlerde, Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkelerinin yanı sıra bazı noktalarda Çin, Brezilya ve diğer birkaç ülkenin muhalefeti nedeniyle de 1.5 derece sınırını güçlendirme girişimleri reddedildi.
Hindistan tarafından önerilen ve en az 80 ülke tarafından desteklenen fosil yakıtları kademeli olarak azaltma kararı da nihai metinde yer almadı.
1.5 derece konusunda daha güçlü bir taahhüt için bastıran İngiltere ve AB gibi katılımcılar, sonuçla ilgili “hayal kırıklığına uğradıklarını” söylediler.
Geçen yıl Glasgow’da düzenlenen ve 1.5 derece sınırına odaklanan COP26 zirvesinin İngiltere başkanı Alok Sharma, konferansın kapanış konuşmalarında hayal kırıklığını dile getirdi: “Glasgow’da atan nabzın, 1.5 derece hedefi için zayıf olduğunu söyledim. Ne yazık ki, yaşam destek ünitesinde kalıyor. Ve hepimizin aynada kendimize bakması ve son iki hafta içinde bu zorluğun üstesinden gelip gelmediğimizi düşünmesi gerekiyor.”
Birol, zirvenin sonucunun 1.5 derece hedefi konusunda zayıf olduğunu kabul etti, ancak ülkelerin yine de bunun için baskı yapmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.
Enerji açısından bakıldığında, “Küresel enerji sektörünün COP27’den güçlü bir sinyal aldığını söylemek doğru olmaz. Böyle net bir sinyalin yokluğunda, kilit aktörlere verilen mesaj biraz karışık görünebilir” dedi.
