İş ve yatırım dünyasının öncü isimleri, iklim liderleri ve teknik uzmanlardan oluşan 60 kişilik bir grup, Uluslararası Enerji Ajansı’nın (International Energy Agency, IEA) birçok kişi ve kurum üzerinde oldukça etkisi olan senaryolarının, yüksek emisyonlu kararları meşrulaştırmak için kullanılmamasını talep eden bir mektup yazdı.
İş ve yatırım dünyasından önemli isimlerin imzasının bulunduğu mektup, her yıl yayımlanan Dünya Enerji Görünümü (World Energy Outlook, WEO) Raporu’nda ele alınan uzun vadeli enerji projeksiyonlarının, işlerin olağan seyrettiği Yeni Politikalar Senaryosu (New Policies Scenario, NPS) yerine Paris Anlaşması’yla uyumlu hale getirilen senaryo baz alınarak yapılmasını talep etti. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (Intergovernmental Panel on Climate Change, IPCC) iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini en aza indirmek için 1,5 derece limitini belirlemişken, Yeni Politikalar Senaryosu’nun 2,7 ila 3 derecelik küresel ısınmayla sonuçlanacağı öngörülüyor.
Mektup, IEA’nın, küresel emisyonların 2018 yılında en yüksek seviyeye ulaştığını gösteren yeni verileri yayımlamasının hemen üzerine kaleme alındı.
WEO senaryoları hükümetler, yatırımcılar ve iş dünyası tarafından sıkça referans olarak kullanılıyor. Bu kullanıcıların birçoğu, IPCC’den gelen yeni bilginin yanı sıra Finansal İstikrar Heyeti tarafından oluşturulan İklim Temelli Finansal Şeffaflık çalışma grubunun belirlediği risk çerçevesinin ışığında, Paris hedefleriyle uyumlu enerji dönüşümünün ne anlama geleceğini anlamaya çalışıyor.
İmzacılar arasında enerji sistemlerinin modellenmesi konusunda önde gelen uzmanların ve bilim insanlarının yer aldığı mektup, IEA’nın “iklim senaryosu” ve Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu’nun Paris Anlaşması’yla uyumlu olmadığını öne sürüyor.
Raporun temel senaryosu olan ve emisyon yoğun enerjileri meşrulaştıran Yeni Politikalar Senaryosu’nun sıkça kullanıldığını belirten mektup, durumu “Yeni Politikalar Senaryosu’nun yetersizliği hakkında karar vericileri uyarmak amacıyla geliştirdiğiniz senaryonun WEO’deki temel rolü, birçok kullanıcının bu senaryoyu baz almasıyla sonuçlanıyor” şeklinde özetledi.
2 Nisan tarihinde IEA İcra Direktörü Fatih Birol’a ve yönetim konseyi başkanı Hiroshi Oe’ya hitaben kaleme alınan mektupta, IEA’nin Paris hedefleriyle uyumlu senaryoyu baz alması gerektiği belirtildi.
Mektuptaki imzacılar arasında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi eski başkanı Christina Figueres; İrlanda eski cumhurbaşkanı Mary Robinson; James Hansen, John Schellnhuber ve Michael Mann gibi iklim değişikliği biliminin öncüleri; Joeri Rogelj, Michiel Schaeffer ve Malte Meinshausen gibi enerji sistemleri modelleme uzmanları gibi önemli isimler ve bünyesindeki üyelerin 70 trilyon dolarlık likiditeyi yönettiği PRI, Ceres, IGCC, AIGCC, UNEP-FI gibi büyük yatırım grupları ve Legal & General Investment Management, Hermes, and CCL gibi önde gelen varlık yöneticileri bulunuyor.
IEA’dan talep edilenler şu şekilde özetlenebilir:
-Yeni Politikalar Senaryosu’nun 2,7 derece ile 3 derece küresel ısınmayla sonuçlanacak ve işlerin olağan şekilde seyrettiği bir senaryo olduğunun altını çizin. Yeni Politikalar Senaryosu’nun yetersizliği hakkında karar vericileri uyarmak amacıyla geliştirdiğiniz senaryonun WEO’deki temel rolü, birçok kullanıcının bu senaryoyu baz almasıyla sonuçlanıyor. Yeni Politikalar Senaryosu’nun başka bir isimle ele alınmasını ve bu eksikliği açıkça dile getirmesini öneriyoruz. ‘Yeni Politikalar’ günümüzde yeni olma özelliğini yitirmiş ve dönüşümün hızı ile seviyesinin yetersizliğine işaret etmektedir.
-Güncel ve şeffaf bir Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu geliştirerek Paris hedeflerindeki azmi yansıtan senaryoyu WEO’nun temel referansı olarak belirleyin. Bu senaryo, küresel ısınmayı 1,5 derece ile sınırlama olasılığı olan (%66), ufku daha uzun vadeli (2040’ın ötesinde) ve negatif emisyon teknolojilerini hedefleyen tedbir yaklaşımını kapsamalı. Negatif emisyonlar konusunda gerek endüstriyel gerek doğal yaklaşımların sınırlandırmaları ve belirsizlikleri göz önünde bulundurularak doğal karbon yutakları önceliklendirilmeli. Bu senaryo aynı zamanda, temiz teknolojilerin hızı ve piyasaya entegrasyon potansiyeli hakkında güncel delilleri ve hızla düşen maliyetleri de yansıtmalı. Mevcut Sürdürülebilir Kalkınma Senaryosu emisyon profili, 2009’da Kopenhag’da gerçekleştirilen Taraflar Konferansı zamanındaki 450ppm senaryosunda yer alan profille aynı ve küresel ısınmayı 2 derece ile sınırlandırma olasılığı %50. Yukarıda da belirttiğimiz gibi 1,5 derece ile 2 derece arasındaki önemli farkın bugün farkındayız.
