Yeni bir araştırma, fosil yakıt endüstrisini ABD’deki ırkçılık ve çevre mücadelesinin ortak düşmanı olarak gösteriyor. Büyük şirketler, beyaz olmayan topluluklarda toksik atık ve iklim değişikliğine yol açan kirlilik yoluyla çevre ve sağlık eşitsizliklerini artırmakla suçlanırken aynı zamanda ABD’nin büyük şehirlerindeki güçlü polis gruplarına fon sağlıyor.
Haber: Nina Lakhani
Çeviri: S. Sena Akkoç
Amerika’nın en büyük petrol ve gaz şirketleri, özel sektör hizmetleri ve fosil yakıtı nakde çeviren finans kurumları polis vakıflarını destekliyor ve ABD’deki polis departmanları için eğitim, silah, ekipman ve gözetim teknolojisine para ödüyor.
Kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Public Accountability Initiative (Kamu Hesapverebilirliği İnisiyatifi) ile beraber kurumun veritabanı araştırma projesi LittleSis tarafından yapılan araştırma, Seattle, Chicago, Washington, New Orleans ve Salt Lake City gibi şehirlerdeki polis vakıflarının kısmen Chevron, Shell ve Wells Fargo gibi bilindik isimler tarafından nasıl finanse edildiğini ortaya koyuyor.
Polis vakıfları, yerel departmanlara önemli miktarda fon sağlayan sermaye grupları olsalar da kâr amacı gütmeyen kuruluşlar olarak kamuoyu incelemesinden de kaçınıyorlar.
Soruşturma, fosil yakıtlarla bağlantılı firmaların polisi kutlayan olaylara ve galalara nasıl sponsor olduklarını ve bazı firmaların polis vakıflarının müdürlüklerini yaptığını ayrıntılarıyla gösteriyor.
Fosil yakıt endüstrisini ırksal ve çevresel adalet mücadelesinde ortak bir düşman olarak gösteren raporda şöyle yazıyor: “Çevresel adaletsizliğe neden olan birçok güçlü şirket, bu kurumsal aktörlerin kirlettiği topluluklara zulmeden polis departmanlarının da destekçileri.”
Rapor şu şirketleri içeriyor:
- Çok uluslu bir petrol ve gaz şirketi olan Chevron, dünyanın en büyük 25 kirleticisi arasında ve ABD’de en çok benzen yayan altı rafineriden ikisine sahip. Chevron aynı zamanda New Orleans polis ve adalet vakfının kurumsal sponsoru, Houston polis vakfının yönetim kurulu üyesi ve Houston atlı devriyelerinin sponsoru. Ayrıca Salt Lake City polis vakfı yönetim kuruluna bağış yapıyor ve hizmet veriyor.
- Shell, dünyanın en büyük fosil yakıt şirketlerinden biri ve şu anda Shell’in büyük bir kirletici olduğu Pittsburgh yakınlarındaki Appalachia’yı, Louisiana rafinerilerinin koridoru olan yeni bir kanser vadisine çevirecek olan dev bir etan tesisi inşa ediyor. Shell aynı zamanda, New Orleans polis vakfının önde gelen bir ortağı ve Houston polis teşkilatının devriyesinin sponsor
- Ülkenin en büyük petrol rafineri şirketi Marathon Petroleum uzun zamandır siyah ve kahverengi toplulukların sağlığını orantısız olarak etkileyen kirliliğe sebep olmakla suçlanıyor. Şirketin Detroit’teki rafinerisine 2013’ten bu yana eyalet çevre düzenleyicileri tarafından on beş ihlal kararı çıkarıldı. Marathon’un güvenlik koordinatörü, Detroit polis vakfının yönetim kurulunda ve sayısız etkinliğe sponsorluk yapıyor.
Center for International Environmental Law’ın (Uluslararası Çevre Hukuku Merkezi) başkanı Carroll Muffett, “Bu rapor polis şiddetinin ve sistematik ırkçılığın iklim kriziyle kesişimine ışık tutuyor” dedi.
Chevron sözcüsü, şirketin faaliyet gösterdiği her yerde “iyi bir komşu” olduğunu belirterek “Tüm dünyada Chevron milyonlarca dolar ve sayısız projede gönüllü emek harcayarak toplulukların hayatlarının iyileştirilmesine, arzularını gerçekleştirilmesine ve tam potansiyellerini karşılanmasına yardımcı oluyor” dedi.
Marathon Petroleum ise “Kendi katkılarımız ve bağış toplama çabalarımızla Detroit toplumunun daha fazla yerel mahalle devriyesi için taleplerini karşılamak bizim ayrıcalığımız” dedi.
Shell ise yorum isteğine yanıt vermedi.
Yeni koronavirüs, beyaz olmayan insanlar ve yerli Amerikalılar arasındaki orantısız ölüm sayılarına neden olan hava kirliliği, temiz suya ulaşım ve kronik medikal durum oranlarının arasındaki eşitsizlikleri ortaya çıkarmaya devam ediyor.
Bu sırada Donald Trump, bazı polis fonlarının çevre, sağlık ve sosyal hizmetlerine yeniden dağıtılarak daha güvenli, daha sağlıklı ve ırksal olarak adil topluluklar oluşturulması için artan kamu taleplerinin ortasında ırkçılık karşıtı protestoları bastırmak için Seattle ve Chicago gibi şehirlere militarize güvenlik güçleri yerleştiriyor.
The National Black Environmental Justice Network (Ulusal Siyah Çevre Adalet Ağı) eş başkanı Robert Bullard, “Black Lives Matter hareketi; çevre adaleti, ekonomik adalet, ırksal adalet ve ırkçılığı cezalandırmakla ilgili. Irkçılık Amerika’nın DNA’sına işlemiş. Kirlilik de ABD gibi ayrımcı” dedi.
Polis vakıfları yerel polis teşkilatlarında giderek daha önemli bir rol oynuyor. Hukuk ve düzen savunucuları, polis departmanlarının bütçe eksikliklerini gidererek ve 21. yüzyılda suçla mücadele için gerekli son teknolojiyle ve silahlarla donatıldıklarından emin olduklarını söylüyor.
Muhalifler, polis departmanlarının aşırı fonlandığını savunuyor. Center for Popular Democracy Action (Ulusal Demokrasi Hareketi Merkezi) savunucularına göre, ülke çapında her yıl yaklaşık 100 milyar dolar polis departmanları için harcanıyor ve şehirler genel bütçelerinin %20 ila %45’ini polis departmanlarına veriyor.
Polis kurumları kamu kurumları ile aynı şeffaflık kurallarına tabi olmadıkları için de buraya giden parayı izlemek daha zor.
Raporda kamu hizmeti şirketlerinin de fosil yakıt şirketleri gibi kirletici ve polis destekçileri olarak ikili bir rol oynadıkları vurgulanıyor.
2019 raporuna göre ABD’nin en büyük 100 kuruluşu, ölçülebilir hava emisyonlarının %80’inden sorumlu. Washington ve Stanford Üniversitesi’ndeki araştırmacılara göre, düşük gelirli Afrikalı Amerikalılar solunum hastalıkları ve kalp-damar hastalıkları gibi sağlık sorunlarına ve elektrik santrallerinden gelen ince parçacık emisyonlarına orantısız bir şekilde maruz kalıyor. Bu yüzünden de daha yüksek ölüm riskiyle karşı karşıyalar.
Merkezi Chicago’da bulunan halka açık enerji şirketi Exelon, ülkenin en büyük hizmet kuruluşu ve 2019’da Chesapeake Körfezi’nde kirliliğe sebep olmaları üzerine bir dava için 50 yıl boyunca 200 milyon dolar ödemeyi kabul etti.
Rapora göre Exelon Baltimore, kendisinin ve yan kuruluşlarının faaliyet gösterdiği Philadelphia, Chicago ve Washington gibi bölgelerdeki polis kuruluşlarının önemli bir bağışçısı.
Şirket sözcüsü, Exelon’un ülkenin farklı topluluklarını hedef kitlesine alan program ve organizasyonları finansal olarak destekleyen en büyük karbonsuz enerji üreticisi olduğunu söyledi ve “Polis departmanlarına verdiklerimizin bir kısmı kaza soruşturmaları, acil durum güvenliği iyileştirmeleri, K-9 arama kurtarma operasyonları ve diğer programlar gibi küçük, güvenlik odaklı bağışlara gitti” dedi.
Mali kurumlar (halka açık bankalar, sigorta şirketleri ve varlık yöneticileri), polis vakıflarının en büyük sponsorları arasında.
Wells Fargo, fosil yakıtların arkasındaki ikinci en büyük küresel banka ve 2016-2019 yılları arasında yaklaşık 198 milyar dolarlık petrol ve gaz finansmanı sağladı. Bankanın polis vakıflarıyla olan bağları, iki yönetim kurulu koltuğunu ve Charlotte-Mecklenburg ile bir sponsorluk anlaşmasını içeriyor. Şirket Seattle polis vakfının ortağı ve bağışçısı olmanın yanında Atlanta polis vakfının da yöneticisi ve sponsoru olarak Salt Lake City’ye bağış yapıyor.
Wells Fargo yorum talebine cevap vermedi.
350.org’un Kuzey Amerika direktörü Tamara Toles O’Laughlin, “Polislikten finansal şiddete iklim krizinin çözülmesine giden yol, bağlantılı yağmacı sistemlerin ele alınmasını içeriyor. Polis ve fosil yakıtlardan bütçenin azaltılması ve yön değiştirmesi, adil bir iyileşme için insanların ve gezegeninin dayanıklılığına yeniden yatırım yapılması talebini destekliyoruz” dedi.
Haberin aslına buradan ulaşabilirsiniz
