Geçtiğimiz Pazar günü Polonya’nın Katowice kentinde başlayan 24. Taraflar Konferansı (COP24), iki hafta sürecek yoğun iklim müzakereleri için binlerce müzakereciyi bir araya getirdi. Gine 406 delege ile zirveye en çok temsilci yollayan ülke olurken Türkiye ise 81 delege ile tüm ülkeler arasında 29. sırada yer alıyor.
Polonya’nın Katowice kentinde devam eden COP24’ün, 2015 yılında Paris’te gerçekleşen COP’tan beri düzenlenmiş en önemli UNFCCC (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi) uluslararası iklim müzakereleri olduğu düşünülüyor. COP24’te Paris Anlaşması’nın uygulama prensiplerinin ve yöntemlerinin masaya yatırılması ve ülkelerin iklim eylemlerini gözden geçirmeleri bekleniyor.
Paris’te, belirli bir ülke veya “tarafı” temsilen yaklaşık 15 bin katılımcıya 8 bin resmi olmayan katılımcı eşlik etmişti. Geçtiğimiz yıl Bonn’da düzenlenen COP’ta ise yaklaşık 11.300 katılımcı vardı.
Taraf Delegeleri
UNFCCC tarafından yayınlanan geçici listede, COP24’te toplam 22.771 kayıtlı katılımcı bulunuyor. Listedeki 22,771 katılımcının 13.898’inin belirli tarafları temsil edenler, 7.331 kişinin bilim insanı, iş grupları ve çeşitli sivil toplum örgütleri gibi gözlemci örgütlerdeki kişiler, 1.541’inin ise gazetecilerden oluştuğu belirtiliyor. Delege sayısının 14.000’in biraz altında olduğunu gösteren bu veri, COP24’ün taraf delegelerinin toplam sayısının Paris’ten daha düşük, geçen seneki COP’tan ise daha yüksek olduğunu gösteriyor. Son yıllarda olduğu gibi en büyük delegasyonlar Afrika ülkeleri tarafından gönderildi. Bonn’daki COP23’ün en büyük üç heyeti bu yılın da ilk beşinde yer aldı. COP24’teki tabloya, zirveye 406 delege gönderen Gine liderlik ediyor. Gine’yi ise 237 katılımcı ile Demokratik Kongo Cumhuriyeti (DRC) takip ediyor. Üçüncü sırada, 211 delegesi ile bu yılın COP başkanlığını elinde bulunduran Polonya bulunuyor. Geçen yıl 492 delegeyle birinci sırada bulunan Fildişi Sahilleri, bu yıl 208 delege ile dördüncü sıraya yerleşiyor. Endonezya ise 191 delege ile listenin beşinci sırasında yer alıyor.
Avrupa’da, Polonya’dan sonra zirveye en çok temsilci gönderen ülke ise 188 kişi ile Fransa. Altıncı sırada bulunan Fransa’yı, Almanya 153 kişi ile takip ediyor ve listede 10. sırada yer alıyor. COP’un taraflarından biri olarak dikkate alınan AB ise 83 delege ile 25. sırada. İngiltere ise 52 temsilcisi ile listede 40. sırada kendine yer buluyor.
Türkiye* ise bu yılki konferansa 81 temsilci ile katıldı. Delegasyon heyetinin başında Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpinar bulunuyor. Türkiye, Paris’teki COP21’e 149, COP23’e ise 86 temsilci ile katılmıştı.
ABD delegasyonunun bu yılki COP’ta 44 üyesi bulunuyor. Bu rakam Bonn’da 48, Paris’te ise 124 idi. Kuzey Amerika’nın geri kalanında da temsilci rakamlarının geçtiğimiz seneye göre gerilediği görülüyor. Hem Kanada hem de Meksika, geçen yılki delegasyon sayısını azalttılar. Kanada COP23’e 126 temsilci ile katılırken COP24’e 126 temsilci ile katıldı. Meksika’da da geçtiğimiz yıl 60 olan delege sayısı bu yıl 33’e düştü. Brezilya’da bu trende ayak uydurarak COP23’te 128 olan delege sayısını bu yıl 107’ye düşürdü. Polonya, Nijerya ve Sudan COP23’e göre delege sayılarını sırasıyla 134, 64 ve 63 kişi artırarak bu yıl ki COP’ta temsil anlamında en çok artış yaşayan ülkeler oldular. Heyet büyüklüğündeki en büyük düşüşlerin tümü ise Afrika ülkelerinden geldi: Fildişi Sahili ( -284), Fas (-149) ve Kongo (-114)
Cinsiyet Dengesi
UNFCCC’nin listesi, her kayıtlı katılımcının adını ve unvanını açıklıyor. Bu, her ülkenin Katowice’ye gönderdiği erkek ve kadın oranlarına bu listeden ulaşılabileceği anlamına geliyor.
Ortalama olarak, COP24’teki taraf delegasyonları % 63 erkek-% 37 kadın olarak ayrılıyor ki COP23’teki % 62 erkek -% 38 kadın oranlarıyla neredeyse aynı. Türkiye’de ortalamaya yakın bir oran tutturarak heyetinin %72’sini erkeklerden %28’ini ise kadınlardan oluşturuyor.
Angola (26 delege), Bolivya (20), Letonya’nın (20) aralarında bulunduğu 13 ülkede kadın ve erkek delegeler eşit orana sahip. Letonya, geçtiğimiz yıl bütün temsilcilerini kadın seçen üç ülkeden biriydi. Bu yıl ise bu kategoride sadece Kırgızistan (7 delege) yer alıyor.
Buna karşılık, içerisinde Pakistan (17 delegasyon), Tacikistan (10) ve Barbados’un (8) da bulunduğu sekiz ülke tüm delegasyonunu erkeklerden oluşturdu.
* Türkiye’den katılımcıların tam listesine buradan ulaşılabilir (Belgenin 561 ve 566 sayfaları arasında katılımcıları görebilirsiniz).
