Tüm dünyada etkisini sürdüren koronavirüs salgını nedeniyle yenilenebilir enerji sektörü de büyük bir darbe alabilir.
YAZI: Elif Baknalı
COVID-19, dünya çapında birçok sektörün gelişimini etkilemeye devam ediyor. Bu süreçte salgından tek darbe alan petrol endüstrisi olmadı. Analistler, koronavirüs salgınının küresel ölçekte yenilenebilir enerji gelişimine ne kadar zarar vereceğini ele almaya devam ediyor. Temiz enerji için yapılan tahminler de günden güne etkileniyor. Bu nedenle Uluslararası Enerji Ajansı (International Energy Agency) hükümetleri temiz enerji teknolojileri yatırımları için ekonomik teşvik paketleri sunmaya çağırıyor.[1]
Morgan Stanley, Wood Mackenzie ve Rystad Enerji tarafından gelen raporlar, ABD kentlerinde yaşanan karantinalara ve ekonomik durgunluğa bağlı olarak rüzgar, güneş ve batarya teknolojisinin büyümesinde büyük çapta kesintilerin olacağını belirtiyor.[2]
İklim Haber'i Telegram'da Takip Edin!İklim Haber'i Linkedin'de Takip Edin!
Ancak salgın ile ilgili gelişmeler saat saat değişirken ortaya çıkan raporlar ve veriler de buna göre değişiklik gösterebiliyor. Örneğin; Wood Mackenzie tarafından yayımlanan rapora göre 2020 yılı için dünya genelinde sadece rüzgar kapasitesi tahminlerinde %6,5 / 4,9 GW seviyesinde azalma olacağı belirtiliyor.[3]Ancak bu rapor yayımlandıktan sonra dünyadaki en büyük rüzgar enerjisi pazarlarından biri olan Hindistan, ülke çapında bir karantina ilan ettiğini duyurdu ve bu durum henüz tahminlere yansıtılmamış oldu.[4]
Oysa salgın öncesinde sektörde mükemmel bir yıl olması beklenirken, şimdilerde tersine bir dönüş yaşanmaya başlıyor. Salgın öncesinde azalan batarya maliyetleri, ABD firmalarına enerji depolamasını daha cazip hale getirirken, diğer taraftan güneş enerjisi sektörü Kaliforniya’da ve özellikle orman yangınlarına, tehlikeli fırtınalara, elektrik kesintilerine eğilimli diğer yerlerde yaşayan ev sahipleri tarafından gelen taleplerden yararlanmaya hazırdı. [2]
Dünya Genelinde Güneş ve Rüzgar
Rystad Enerji, ABD dolarının yükselişi ve diğer para birimlerinin salgınla birlikte düşüşü ile proje maliyetlerinin artmasına bağlı olarak rüzgar ve güneş enerjisinin küresel ölçekte büyümesinin bu yıl tamamen ortadan kalkacağını öngörüyor. [5]
Norveç merkezli bir araştırma şirketi ise rüzgar ve güneş enerjisine bağlı büyümenin 2021’de %10 oranında azalacağını tahmin ediyor. [2]
BloombergNEF (BNEF), koronavirüs salgınlarıyla ilgili etki nedeniyle 2020 yılı için dünya genelinde güneş talebi tahminini azalttığını belirtti. BNEF, tahmin aralığını 121GW-152GW seviyesinden 108GW-143GW’a düşürdüğünü yani % 8’lik bir azalmayı öngördüklerini açıkladı. [6]Bu da 1980 yılından beri ilk kez dünya genelinde güneş sektöründe düşüş yaşanacağı anlamına geliyor. [4]
Çin Fotovoltaik Sanayicileri Derneği (CPIA) ise politika değişiklikleri ve gecikmeler nedeniyle Çin için talep tahmininin 35GW – 45GW seviyelerine düşeceğini belirtiyor. [6]
Rüzgar sektöründe yaşanan üretim kayıpları ise sektörü olumsuz etkiliyor. İspanya’daki Siemens Gamesa ve LM Wind Power, işçiler arasında COVID-19 pozitif vakaları belirlendikten sonra fabrikaların geçici olarak kapatıldığı duyurdu. [7] Rüzgar teknolojisi ve tedarik zinciri analisti Shashi Barla’nın açıklamalarına göre de Çin’in altı ila sekiz hafta arasında üretim kaybı yaşadı. [3]
Rystad Enerji yayımlanan raporunda, kendi para birimlerinin dolar karşısında değer kaybetmesi nedeniyle en çok Avustralya, Brezilya, Meksika ve Güney Afrika’daki projelerin etkileneceğini belirtti. [5]
Afrika’da daha büyük bir zorluk, ihalelerin ertelenmesi veya iptal edilmesi olabileceği düşünülüyor. Güney Afrika’nın 2. çeyrekte güneş ve rüzgar teknolojilerini içeren 1800 MW yenilenebilir enerji ihalesi düzenlemesi planlanıyordu. Bu durumda ihalelerin ertelenmesi gündemde yer alıyor. [3]
Konutlarda Güneş Enerjisi
Morgan Stanley, Amerikan konut-güneş enerjisi hacimlerinin ikinci çeyrekte %48 düşebileceğini tahmin ediyor. Süreç bununla da bitmiyor. Yatırım bankasındaki analistlere göre, üçüncü ve dördüncü çeyrekte yıllık bazda sırasıyla %28 ve %17 düşüş tahmin ediliyor. [2]
Karantina süreci sadece solar çatı panellerinin satışını yavaşlatmıyor. Morgan Stanley, endüstrinin aynı zamanda konut sektöründe yaşanan ani düşüşlerden ve ev yenileme işlemlerini erteleyebileceğini veya iptal edebileceğini belirten tüketiciler tarafından zarar gördüğünü belirtiyor. [2]
Bataryalar
Wood Mackenzie, ABD’deki sayaç arkası bataryalarla ilgili tahminlerini %31 oranında azalttığını belirtiyor. Salgın öncesinde bu yıl için 632 MW kurulması bekleniyorken, şimdi 436 MW olarak tahmin ediliyor. Yine de bu rakam, geçen yıl kurulan 272 MW değerinden hâlâ yüksek. [2]
Araştırma şirketinin tahminlerinde yapmış olduğu düşüşler için belirttiği nedenler arasında, sahadaki çalışanlara ihtiyaç duyan projeler için engel oluşturan arz sorunları, seyahat yasakları ve karantina geliyor.
Ayrıca BNEF, Çin’de koronavirüs salgını sonrasında yaşanan gelişmelerle birlikte tedarik zinciri konusundaki kısıtlamaların olumsuz etkilerini ve özellikle batarya konusunda Asya, Avrupa ve ABD’de yerel üretim ihtiyacının gün yüzüne çıktığını ortaya koyuyor. [6]
Kaynaklar
[1] Newburger E., “Coronavirus could weaken climate change action and hit clean energy investment, researchers warn”, https://www.cnbc.com/2020/03/13/coronavirus-could-weaken-climate-change-action-hit-clean-energy.html [2] Eckhouse B., Martin C., “Coronavirus Crushing Global Forecasts for Wind and Solar Power”, https://www.bloomberg.com/news/articles/2020-03-27/global-solar-wind-growth-will-be-erased-this-year-rystad-says [3] Parnell J., “WoodMac Trims Global Wind Energy Forecast as Coronavirus Ripples Across Markets”, https://www.greentechmedia.com/articles/read/coronavirus-impacts-trims-global-wind-demand-by-4.9gw [4] Gearino D., “Inside Clean Energy: At a Critical Moment, the Coronavirus Threatens to Bring Offshore Wind to a Halt”, https://insideclimatenews.org/news/25032020/coronavirus-clean-energy-offshore-wind-coal-jobs [5] Rystad Energy, “COVID-19 Report Global outbreak overview and its impact on the Energy sector”, https://www.rystadenergy.com/globalassets/pdfs/covid-19-report-week-13-final.pdf [6] Osborne M., “BloombergNEF cuts global solar demand forecast on coronavirus concerns”, https://www.pv-tech.org/news/bloombergnef-cuts-global-solar-demand-forecast-on-coronavirus-concerns [7] Shereve D., “How the coronavirus crisis is driving a global wind market downgrade”, https://www.woodmac.com/news/opinion/how-the-coronavirus-crisis-is-driving-global-wind-market-downgrade/
