Dünyanın en kırılgan ülkelerinden bir grup zengin uluslardan, elektriğe erişim için daha fazla yardım talebinde bulundu.
Çarşamba günü yayımlanan açık bir mektupta, Afganistan, Sudan ve Yemen gibi ülkelerin liderleri zengin uluslara, çok taraflı bankalara ve özel sektöre, konutlardaki güneş panelleri gibi dağıtık yenilenebilir enerji sistemlerine yatırımları artırmaları çağrısında bulundu.
Liberya’nın eski başkanı Ellen Johnson Sirleaf ülkesindeki deneyimin, küçük ölçekli güneş ve hidroelektrik enerjisinin “özellikle tüm bu yıllar boyunca ihmal edilen kırsal alanlardaki muhtaç insanlara” yardım ettiğini gösterdiğini söyledi ve enerjinin evlere güvenlik, okullara uzaktan eğitim fırsatları, hastanelere teknolojik ilerleme ve küçük işletmeler için genişleme şansı getirdiğini belirtti.
İnsanların sadece %26’sının elektriğe erişebildiği Sierra Leone’nin planlama bakanı Francis Mustapha Kaikai, çarşamba günü İngiltere merkezli Devlet Kırılganlık Konseyi (CSF) tarafından düzenlenen bir web seminerinde Sirleaf’e katıldı.
Kaikai, “Sürdürülebilir ve uygun fiyatlı enerji kaynaklarına erişim, ekonomilerimizin canlanması ve dolayısıyla insanlarımızın refahı için vazgeçilmez bir bağlantı” dedi.
Dünya çapında 800 milyondan fazla insanın elektriğe erişimi yok ve %86’sı, savaş, bölünme ve etkisiz hükümet gibi sorunlarla karşılaştıkları için Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) tarafından kırılgan kabul edilen 57 ülkede yaşıyor.
Mektupla birlikte yayımlanan bir CSF raporuna göre, kırılgan eyaletlerdeki elektriksiz yaşayan insanların oranı 30 yıldır istikrarlı bir şekilde düşüyor. Ancak nüfus, elektriğe sahip olanlara oranla daha hızlı büyüdükçe, elektrik erişimi olmayanların sayısı yılda yaklaşık iki milyon kişi artıyor.
Rapor, 2030 yılına kadar herkese makul enerji sağlamak için yılda 50 milyar dolara ihtiyaç duyulduğunu, ancak yalnızca 30 milyar dolar harcandığını ortaya koydu. Bunun sadece üçte biri yeni konut bağlantılarını hedeflerken, çoğunluğu iş yerlerine gidiyor.
Rapor, yardım harcamalarının kırılgan olmayan gelişmekte olan ülkeleri giderek daha fazla tercih ettiğini de gözler önüne serdi.
Kırılgan yerlerde enerjiye yatırım yapmanın zorlukları arasında, devletin sınırlı gücü, gelişmemiş enerji piyasaları, uygun fiyatlı kredi alma zorluğu, külfetli durum tespiti gereklilikleri, siyasi istikrarsızlık ve para birimlerinin devalüasyon riski yer alıyor.
Devlet Kırılganlık Girişimi’nin ulusal angajman lideri Sarah Logan, bu zorlukların kırılgan eyaletlerde enerji erişimini genişletmeyi daha pahalı hale getirdiğini söyledi. Climate Home’a “Ödünç aldığınız her dolar için Güney Sudan’a yatırım yapmak Hindistan’dakinden daha pahalıya mâl oluyor” dedi.
Mektup, bağışçıları enerjiye yatırım yapabilen ve özel sektöre göre daha düşük bir getiri oranı kabul edebilen çok taraflı kalkınma bankalarına fonlarını artırmaya çağırıyor.
İmzacılar, Afrika Kalkınma Bankası gibi kalkınma finans kurumlarını diğer yatırımları katalize etmeye çağırıyor. Örneğin, özel yatırımcıların projeye daha sonra daha az maliyetle katılmalarına izin vererek proje hazırlama maliyetlerini karşılayabilirler.
2011’den beri, konut tipi çatı üstü güneş enerjisi sistemlerinin maliyeti hızlı düşüşe geçti ve şu anda fosil yakıtlardan genellikle daha ucuza geliyor.
Dağıtık güneş enerjisinin, hizmet ölçeğindeki güneş enerjisinden daha pahalı olsa da, silahlı grupların yok etmesinin daha zor olması nedeniyle daha dayanıklı olduğu savunuluyor.
Yemen Başbakanı Maeen Abdulmalik Saeed, altı yıllık iç savaşın ülkenin enerji altyapısının çoğunu tahrip etmesi nedeniyle güneş paneli ithalatının arttığını söyledi. Saeed, CSF web seminerinde “Güneş enerjisi, talebin karşılanmasına yardımcı olan en önemli unsurlardan biriydi” dedi.
Raporda, büyük enerji projelerinin savunmasız olmasının yanı sıra çatışmaları daha da kötüleştirebileceği belirtiliyor. Büyük Etiyopya Rönesans Barajı, Etiyopya ile Mısır ve Sudan arasındaki su akışında gerilim yaratmıştı.
