Çin’in beklenmedik taahhüdü, 2060’tan önce karbon nötr olmayı ve önümüzdeki 10 yıl içerisinde seragazı emisyonlarının zirve sınırına çıkarılmasını kapsıyor.
Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, BM genel kuruluna yaptığı açıklamada, Çin’in 2060’tan önce karbon nötrlüğe ulaşacağını ve önümüzdeki 10 yıl içerisinde seragazı emisyonlarının zirvesine ulaşacağını söyledi.
Çin cumhurbaşkanı, koronavirüs pandemisinde “yeşil iyileşme” çağrısında bulunarak, “Çin Paris Anlaşması kapsamında hedeflenen NDC’sini daha güçlü politikalar ve önlemler benimseyerek artıracak” dedi.
Beklenmedik bir şekilde açık sözlü olan taahhüt, BM’nin iklim krizine karşı harekete geçme çabalarına yeni bir ivme kazandıracak ve bu, koronavirüsün bu yıl dünya toplumlarına ve ekonomilerine büyük zararlar adına iyiye işaret ediyor.
Asia Society’de eski iklim diplomatı ve kıdemli danışman olan Thom Woodroofe, “Xi’nin 2060’dan önce karbon nötrlüğü sağlama taahhüdü her şeyi değiştiriyor. Şu ana kadar ilk kez Çin’de karbonsuzlaştırma için uzun vadeli net bir hedef var” dedi.
Dünyanın en büyük emisyon kaynağı Çin, daha önce sadece 2030’un en yüksek emisyonların sınırı olacağını hedeflemeyi taahhüt etmişti. Ülkenin koronavirüs krizine verdiği ekonomik yanıt, yeni kömürle çalışan elektrik santralları inşa etme planlarını da içeriyordu. Ancak geçen hafta Çin ile AB arasında gerçekleşen çevrimiçi zirvede, Pekin’in daha güçlü bir iklim duruşu alacağına dair sinyaller alınmıştı.
Geçtiğimiz hafta AB ise, Paris Anlaşması kapsamında 2030 itibarıyla emisyonlarda %55 azaltımı taahhüt ederek güçlendirilmiş hedeflerle öne çıktı. Çin’in güçlendirilmiş bir ulusal plan taahhüdü ise, önümüzdeki yıl yapılacak COP26 BM iklim zirvesinin umutlarını büyük ölçüde artıracak.
COP26, küresel ısınmayı güvenlik sınırı olarak kabul edilen 2 derecenin altında tutmak için 2015 Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşmak için son şanslardan biri olarak görülüyor.
COP26’nın başarıya ulaşması için bütün ülkelerin bu yıl güçlendirilmiş NDC’lerini sunmaları gerekiyor. Ancak şu ana kadar, küresel emisyonların çok az bir kısmından sorumlu, genellikle küçük ülkeler bunu gerçekleştirmişti. Dünyanın en büyük üç emisyon kaynağından Çin ve AB’nin kamuoyunda yeni planlar sunacağını söylemesi, COP26’da daha iddialı eylemler olacağını gösteriyor.
Diğer en büyük emisyon kaynağı ABD ise, Trump’ın kararı ile, başkanlık seçimlerinden bir gün sonra 4 Kasım’da Paris Anlaşması’ndan yasal olacak çekilecek. Xi’nin konuşmasından hemen önce konuşan Trump, anlaşmayı eleştirdi ve dünyanın en büyük yayıcısı olarak Çin’e saldırdı. Trump, ikinci bir dönemi daha kazanırsa, diğer ülkeler ABD olmadan devam edeceklerine söz verdiler, ancak bu zorlu olacak.
Demokrat başkan adayı Joe Biden ise, Paris Anlaşması’na yeniden katılmaya ve ABD’yi düşük emisyonlu bir geleceğe yöneltme sözü verdi.
Politika uzmanları ve yeşil kampanyacılar, Çin’in hamlesini ileriye dönük büyük bir adım olarak yorumladılar. Şu anda Avrupa İklim Vakfı’nın başkanı olan ve Paris Anlaşması’nın hazırlanmasında kilit rol oynayan Fransız diplomat Laurence Tubiana, “Xi Jinping’in 2030’dan önce en yüksek emisyonlara ve 2060’dan önce karbon nötrlüğe ulaşma taahhütleri memnuniyetle karşılandı. Pekin’den, Brüksel’den ve gelişmekte olan dünyanın başkentlerinden gelen liderlik, önümüzdeki yıl gerçekleşecek COP26’ya hazırlanırken bize güven vermeli” dedi.
Greenpeace Doğu Asya’da kıdemli iklim ve enerji politikası görevlisi olan Li Shuo ise “Xi’nin taahhüdünün daha fazla ayrıntı ve somut uygulamalarla desteklenmesi gerekiyor. Çin emisyonlarını ne kadar erken zirveye çıkarabilir? Karbon nötr olma hedefi ile Çin’in devam eden kömür genişlemesi nasıl uzlaştırılır? Bunlar daha iyi yanıt bekleyen zor sorular” dedi.
Bilimsel çalışmalara göre, dünyayı 2 derece eşiğinde tutmak için, emisyonlar bu 10 yılda büyük ölçüde düşmeye başlamalı ve yüzyıl ortasına kadar bütün dünya karbon nötr olmalı. Bu zengin ülkelerin 2050’ye kadar; gelişmekte olan ülkelerin ise takip eden yıllar içinde net sıfır emisyona ulaşmasıyla sağlanabilir.
