;
Bilim

Büyük Set Resifi’ndeki Mercanların Yarısı Yok Oldu

Dünyanın en büyük resif sistemi olan Avustralya’daki Büyük Set Resifi’nin iklim değişikliği kaynaklı toplu ağarma olayları nedeniyle son 20 yılda mercanlarının yarısını kaybettiği açıklandı. Araştırmanın arkasındaki isimlerden Profesör Terry Hughes, küresel ısınmanın gelecekteki olası bir tehdit olmadığını vurgulayarak, milyonlarca deniz canlısına ev sahipliği yapan UNESCO Dünya Mirası listesindeki resiflerlerdeki mercanların, önlem alınmadığı takdirde diğer yarısının da yok olabileceğini açıkladı.

Avustralya’nın Queensland eyaletinden yer alan ARC Centre of Excellence for Coral Reef araştırma merkezinden bilim insanları Büyük Set Resifi’nde bulunan mercanların yarısının son 20 yılda yok olduğunu açıkladı.

Büyük Set Resifi, birbirinden ayrı 2900 resif ve 900 adadan oluşuyor ve 344 bin 400 kilometre alanı ile dünyanın en büyük resif sistemi olarak kabul ediliyor. Bununla birlikte, zengin bir biyoçeşitliğe sahip resif sistemi, Mink balinası, kambur balina ve mavi balina gibi birçok balina ve dugong gibi soyu tehlikedeki birçok deniz memelisi, 6 çeşit deniz kaplumbağası ve 1 milyondan fazla balık, mercan, köpekbalığı, vatoz, denizanası gibi canlı türlerine ev sahipliği yapıyor.

Ancak, resifler dünyanın her yanında olduğu gibi insan faaliyetlerinden kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle adım adım sona yaklaşıyor.

Bilim insanları çalışma kapsamında  1995’ten 2017’ye kadar resifteki mercan kolonilerinin sağlığını ve boyutlarını analiz etti. Popülasyonların tüm mercan türlerinde düşüş gösterdiği, özellikle dal ve masa şeklindeki mercanlarda %50’den fazla kaybın yaşandığı belirtildi.

Söz konusu iki mercan türü, balıklar ve diğer deniz yaşamı için habitat sağlayan büyük, yapısal organizmaları oluşturuyor.

Araştırmanın yazarlarından Profesör Terry Hughes, bu mercan türlerinin üçte ikisinin, 2016 ve 2017 yılında arka arkaya meydana gelen toplu mercan ağarmaları nedeniyle zarar gördüğünü söyledi.

Mercan ağarması diye tabir edilen durum, mercanların küresel ısınma karşısında okyanus sularının aşırı ısınması ile meydana geliyor. Su çok sıcak olduğunda, mercanlar dokularında yaşayan algleri (zooxanthellae) dışarı atarak resifin tamamen beyazlamasına neden oluyor. Mercanlar ağardıktan sonra hayatta kalabiliyor, ancak bu onların stres altında olduğunu gösteriyor ve toparlanmaları onlarca yıl sürüyor. Suyun ısınması önlenemediğinde ise ölüm gerçekleşiyor.

Bunun birlikte, geçen yıl yapılan farklı bir çalışmada Büyük Set Resifi’ndeki zarar görmüş mercan kolonilerinin, yetişkin mercanların çoğunun öldüğü için yeniden oluşmaya çalıştığını ortaya koydu. Ancak Hughes, bu yıl 2016 ve 2017’nin toplamında daha fazla kitlesel ağarmanın yaşandığını açıkladı.

Hughes, mercan resiflerinin kurtarılması için hemen harekete geçilmesi çağrısında bulunarak, “İklim değişikliği sadece gelecekteki olası bir tehdit değildir.  Küresel ısınma nedeniyle meydana gelen beş toplu ağarma olayının ardından son yılda Büyük Set Resifi’nin yarısı yok oldu. Kaybedecek zamanımız yok. Seragazı emisyonlarını keskin bir şekilde azaltmamız gerekiyor” dedi.