Yeni bir BM raporunun dünya çapındaki karbon emisyonlarının küresel ısınmayı durdurmak için hâlâ çok yüksek olduğu yönündeki uyarısının ardından, Brezilya Devlet Başkanı önümüzdeki günlerde Amazon’da başlayacak olan BM iklim değişikliği zirvesinin “Hakikatın COP’u” olacağını ve gerçek çözümler sunacağını söyledi.
Yaklaşık 30 yıldır süren küresel müzakerelere rağmen ülkeler, 10 yıl önce imzalanan Paris Anlaşması’nda yer alan, küresel sıcaklık artışını sanayi öncesi döneme göre 1,5 derecede sınırlama hedefini yakalayamayacak. Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın (UNEP) yeni duyurduğu “Emisyon Açığı 2025” isimli rapor, dünyanın 2.3 – 2.5 derecelik bir ısınmaya doğru ilerlediğini ortaya koydu.
UNEP’in tahmini, ülkelerin şu ana kadar emisyonları azaltma yönünde verdikleri sözleri yerine getireceklerini varsayıyor. Eğer bunlar sağlanamazsa dünya daha da ısınacak.
UNEP, 1,5 derecelik ısınmanın “tersine çevrilmesinin” zor olacağını belirterek, ülkelerin kontrolden çıkan iklim değişikliğini önlemek için daha hızlı hareket etmeleri ve sera gazı emisyonlarını daha da büyük oranda azaltmaları gerektiğini kaydetti.
Dünya, yine de 30 yıllık iklim müzakerelerinde bir miktar ilerleme kaydetti. 10 yıl önce, Paris Anlaşması imzalandığında, gezegen yaklaşık 4 derecelik bir sıcaklık artışına doğru ilerliyordu. Ancak UNEP, 2024 yılında küresel karbon emisyonlarının %2,3 daha artarak 57,7 gigaton CO2 eşdeğerine ulaştığını belirtti.
10-21 Kasım tarihleri arasında COP30’a ev sahipliği yapacak olan Brezilya’nın Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ise, Kyoto Protokolü ve vaat edilen iklim finansmanı da dahil olmak üzere geçmiş iklim anlaşmalarının yerine getirilmemesinin dünya genelindeki insanlar için moral bozucu olduğunu aktardı.
Belem’deki gazetecilere konuşan Lula, ülkelerin yeni sözler vermek yerine geçmişte verdikleri sözleri yerine getirmeleri gerektiğini söyledi ve ekledi: “COP’un ideal iklim ürünlerinin sergilendiği bir fuar haline gelmesini istemiyoruz.”
“COP’un çok ciddi olmasını ve üzerinde fikir birliğine vardığımız konuların hayata geçmesini talep ediyoruz” diyen Lula, bazı ülkelerin Paris Anlaşması’nın temel hedefleri doğrultusunda hareket etmediğini belirtti.
BM’nin yeni emisyon raporunda, mevcut ısınma eğiliminin, bir yıl öncesine kıyasla yalnızca 0,3 derece daha düşük olduğu belirtildi. Bu da, bu yıl açıklanan yeni planların durumu değiştirmeye pek yardımcı olmadığı anlamına geliyor.
Brezilya, dünya çapında iklim taahhütlerine ilişkin ilerlemeyi izlemek ve seyahat etmek üzere yetkilendirilmiş, BM bağlantılı yeni bir küresel çevre konseyi kurulmasını önerecek.
Lula önerinin arkasında fikri şu sözlerle açıkladı: “Çünkü aksi takdirde hiçbir şey olmaz. Bir ülke ‘uymayacağım’ der ve ona hiçbir şey olmaz. Dolayısıyla COP ivmesini kaybedecek ve yakında insanlar artık katılmak istemeyecek, çünkü anlamsız olacak.”
Konferans, Amazon Yağmur Ormanları’nın nehir kıyısındaki Belem şehrinde düzenlenecek ve müzakerelere onlarca yerli grup katılacak. Ancak sınırlı kapasite ve yüksek maliyetler lojistik açıdan sıkıntı yaratıyor.
Lula, “Rahat olmak istemedik, zorluklar istedik. Dünyanın gelip Amazon’u görmesini arzuladık” dedi. Birçok şirket yöneticisi, bankacı ve yatırımcı ise zirveden önce, gerçek ekonomide iklim eylemlerinin hızlandırılmasına yardımcı olmak amacıyla, Brezilya’nın kıyı kenti Sao Paulo’da bir araya geldi.
Temiz endüstri grupları yeni yayımladıkları raporda dünya çapında 1.000’den fazla temiz projenin geliştirilmekte olduğunu duyurdu. The Industrial Transition Accelerator ve Mission Possible Partnership’e göre toplam değeri 140 milyar dolar olan 70’ten fazla projenin önümüzdeki aylarda kullanıma hazır hale getirilmesi planlanıyor.
