Ekonomistler, Avrupa’nın askeri harcamalara daha fazla harcama yapma sözünün iklim ve sosyal programlara zarar vereceği konusunda uyarıda bulundu.
NATO Genel Sekreteri, Avrupa’daki 32 üyenin silah harcamalarını artırma konusunda anlaştığını söylerken, ekonomistler, bloğun sosyal ve çevresel güvenlik yerine militarizmi seçme riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.
Dün (24 Haziran) başlayan NATO zirvesi öncesinde hazırlanan bir analiz, daha yüksek askeri harcamaların, kıtanın iklim değişikliğiyle mücadele ve sosyal programlarını tehdit edeceği konusunda uyarıda bulundu. Bu programlar halihazırda yetersiz finanse ediliyor.
İttifakın önde gelen üyesi ABD ve Hollandalı Genel Sekreteri Mark Rutte, üyelerin savunma harcamalarının GSYİH’nın %2’sinden %5’ine çıkarılmasına yönelik teklifler üzerinde anlaşmasını bekliyor.
Ancak uzmanlar, Avrupa ülkelerinin askeri harcamalara odaklanmasının, çevresel bozulma ve toplumsal çürümenin neden olduğu güvenlik risklerini göz ardı ettiğini söylüyor.
New Economics Foundation (NEF) kıdemli politika görevlisi Sebastian Mang, “Avrupa’nın kamu maliyesi tartışması hiçbir zaman neyi karşılayabileceğimizle ilgili değildi. Önemli olan hükümetlerin neye öncelik vermeyi seçtiğiydi” derken şöyle devam etti:
“Halihazırda daha yüksek savunma bütçeleri taahhüt etmişken, harcamaları daha da artırma planları, iklim, konut ve bakım yatırımlarına uygulanan çifte standardı açığa çıkarıyor. Askeriye için olağanüstü meblağlar seferber edilebiliyorsa, adil bir geçişi ve daha güçlü kamu hizmetlerini finanse etmeyi reddetmek açıkça politiktir, ekonomik değil.”
NATO, üyelerinden tanklar, bombalar ve diğer askeri teçhizat gibi “savunma” harcamaları için GSYİH’lerinin %3,5’ini, siber tehditler ve askeri mobilite de dahil olmak üzere daha geniş güvenlik eylemleri için ise %1,5’ini ayırmasını bekliyor.
NEF tarafından yapılan bir analize göre, %5’lik GSYİH hedefi, yalnızca NATO’nun AB üyelerinin harcamalarını yılda 613 milyar euro artırmasını gerektirecek. Bloğun yeşil ve sosyal hedeflerine tam olarak ulaşması için mevcut harcamalarına ek olarak her yıl 375 ila 526 milyar euro ayırması gerekecek. Sadece %3,5’lik hedefe ulaşmak için bütçeden her yıl 360 milyar euro çıkmalı.
Artışı haklı çıkarmak için Donald Trump ve ABD’deki diğer sesler, Avrupa’daki müttefiklerin ABD askeri desteğine çok fazla güvendiğinden şikayet ederken, Rutte Rusya’dan “önemli ve doğrudan bir tehdit” konusunda uyarıda bulundu.
Ancak NEF analizinde, bunun ekonomik veya güvenlik açısından pek mantıklı olmadığını söyledi: “Yeşil ve sosyal harcamaları azaltırken aynı anda askeri bütçeleri artırmak, kamuoyunda tepkiye yol açma, eşitsizliği artırma ve demokratik kurumlara olan güveni aşındırma riski taşıyor. Yurttaşlardan kemerlerini sıkmalarını istemek, savunma bütçeleri ve silah yatırımcılarının kârları artarken güvenliğin dayandığı toplumsal dayanıklılığı zayıflatıyor.”
