Denizli’nin Tavas ilçesine bağlı Avdan Mahallesi’nde açılmak istenen kömür madenine karşı mücadele devam ediyor. Geçen sene 13 Ocak’ta Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile 527 futbol sahası büyüklüğünde tarım arazisi maden üretimi için bir gecede acele kamulaştırılmıştı. Yerel halk acele kamulaştırma kararının bir an önce geri çekilmesini talep ederken, “Yaşamak istiyoruz. Kömür istemiyoruz. Topraklarımızı istiyoruz” dedi.
Denizli’nin Tavas ilçesine bağlı Avdan Mahallesi’nde iki yıl önce termik santral için ruhsat verilmişti fakat köylülerin itirazları sonuç verdi ve ruhsat iptal edildi. Daha sonra kömür ocağı için Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci başlatıldı; bölge halkı, yaşam savunucuları ve köylü birlikte dayanışma göstererek bu sefer de ÇED sürecini durdurdu. Fakat geçen sene Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile 3.764.623 metrekarelik tarım arazisi, linyit işletme ruhsatlı sahalarda maden üretimi için acele kamulaştırıldı.
Bölge halkı tarım arazilerini ve zeytinlerini kömüre feda etmemek için bu kararı yargıya taşıyarak Danıştay’da yürütmeyi durdurma davaları açtı. Hukuki süreç hâlâ devam ederken Haziran 2022’den beri açık kömür kazısı devam ediyor. Ayrıca köylüler Kasım ayında şirketin kamulaştırma alanları dışındaki arazilerde çalışma yaptığı gerekçesiyle suç duyurusunda bulundular. Kamulaştırmanın birinci yıldönümünde (13 Ocak) Avdan Platformu change.org/avdandamadenehayir adresinde yürüttükleri imza kampanyalarına destek bekliyor.
Hukuki Süreç Devam Ederken Kapasite Artışı Gündeme Getirildi
20 Temmuz 2022’de Avdan muhtarı İlhan Kulaç’a Denizli Valiliği tarafından tebliğ edilen duyuru ile “Açık Ocak Kömür İşletmeciliği Kapasite Artışı” projesi gündeme geldi ve projenin ÇED raporunun halkın görüşüne açıldığı duyuruldu. Kapasite artışı kararını protesto eden yerel halk, “Kömür değil, ömür istiyoruz. Bizler, bölgede tarımsal faaliyetlerimize devam etmek istiyoruz, kömür madeni istemiyoruz. Acele kamulaştırma kararı bir an önce geri çekilsin. Yaşamak istiyoruz. Kömür istemiyoruz. Topraklarımızı istiyoruz” dedi.
Avdan Platformu, bu kamulaştırma kararı ile yaklaşık 3 bin köylü evinden mahrum edildiğini; 4 yerleşik mahallenin yok olduğunu; zeytinliklerin, meyve bahçelerinin, hububat sahalarının yerle bir edildiğini belirtiyor. Ayrıca yörenin iklim dengesinin bozulduğunu, havasının kirlendiğini, içme suyu ve yeraltı suyu tamamen tehlikeye girdiğini vurguluyor.
Platform Sözcüsü Avukat Ozan Orpak kamulaştırmanın yıldönümünde “Biz Avdan Platformu olarak uzun zamandan bu yana Avdan’da mücadele ediyoruz. Son bir yıldır da acele kamulaştırma kararına karşı hukuki mücadelemize devam ediyoruz. Biz ülkemizin ve dünyanın enerji krizi içinde olduğunu biliyoruz ve hiçbir zaman da enerjiye karşı değiliz. Ama Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın ismine ek olarak Paris İklim Anlaşması gereği “İKLİM Bakanlığı” ibaresi eklenmesine rağmen Bakanlığın Avdan aleyhine Açık Kömür İşletmesine izin vermesinin de şaşkınlığını yaşıyoruz. Ancak şirket hukuk dışı yolları izlemekten geri kalmıyor. Avdan sakinleri topraklarını korumak için Türk bayraklarıyla şirkete tepki gösterirken şirket yetkilileri köylülere ‘Vatan Haini’ diyerek tehdit ve tahrik ediyorlar. Avdan halkı o topraklarda doğdu o topraklarda ölmek istiyorlar ancak şirket her dakika doğamızı, tarımı, ekolojik hayatı, binlerce yıllık tarihimizi, suyumuzu yok etmeye devam ediyor. Unutulmasın ki toprak bizim…” açıklamasında bulundu.
Avdan’daki hukuki sürecin zaman çizelgesi ise şu şekilde:
14.01.2022
Cumhurbaşkanlığı kararı ile Acele Kamulaştırma yürürlüğe girdi.
11.02.2022
Avdan köylüleri Acele Kamulaştırmaya karşı yürütmeyi durdurma davası açtı.
Mahkeme toplu dava açılamaz diyerek reddetti ve yeniden dava açmak için süre verdi.
11.05.2022
Yürütmenin durdurulması ve duruşma yapılması talepli 38 adet bireysel olarak yeniden dava açıldı.
23.06.2022
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün savunma dilekçesinde; yapılacak madencilik faaliyetinin ovada yapılacak tarım faaliyetinden daha çok karlı olacağı ve gelir sağlayacağı iddia edildi.
28.09.2022
Avdan Madencilik Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. Danıştay 6. Dairesi tarafından davaya müdahil edildi.
17.10.2022
Avdan Madencilik Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. müdahillik dilekçesinde; “Ülkenin enerji açığını kapatmak için yapılan faaliyetin tarımsal faaliyetten çok daha önemli olduğu, ilgili maden sahası için ÇED gerekli değildir raporu aldıklarını, yılda 1,5 milyon ton kömür çıkaracaklarını ve bunda kamu yararı bulunduğunu” iddia etti.
23.12.2022
Danıştay 6. Dairesi ara kararında ilgili kurumlardan bazı belgeler istendi.
Bu belgelerin bir kısmı henüz tamamlanmadı.
