Avrupa Birliği, yeni nükleer enerji ve doğalgaz santrallarını yeşil yatırım olarak sınıflandırmaya hazırlanıyor.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye ülkelerde nükleer ve doğalgaz alanlarındaki enerji yatırımlarının sınıflandırılmasına ilişkin uzman danışma sürecinin başlatıldığını açıkladı.
Açıklamada, sınıflandırma ile AB’nin 30 yıl içinde iklim dostu bir kıta olma hedefini yakalamak için yatırımları ihtiyaç duyulan faaliyetlere yönlendirmenin amaçlandığı kaydedildi.
Mevcut durumda her AB ülkesinin enerji üretim kaynaklarının farklılık gösterdiği anımsatılan açıklamada, Avrupa’nın bazı bölgelerinin enerjide halen ağırlıklı olarak yüksek karbon salan kömüre dayandığı ifade edildi.
Açıklamaya göre, bilimsel tavsiyeler, mevcut teknolojik ilerleme ve üye ülkeler arasında değişen geçiş zorlukları dikkate alındı, AB Komisyonu doğalgaz ve nükleeri enerjide yenilenebilir temelli bir dönüşümü kolaylaştıracak araçlar olarak gördü.
Doğalgaz ve nükleerin iklim dostu dönüşüme katkıda bulunduklarına dikkat çekilen açıklamada, bu enerji kaynaklarının açık ve sıkı koşullar altında yeşil yatırım sınıflandırması çerçevesinde yer alacağına işaret edildi.
Açıklamada, uzman danışma sürecinin tamamlanmasının ardından AB Komisyonu’nun ilgili mevzuatı onay için ocak ayı içinde AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu’na (AP) göndereceğine işaret edildi.
“Yeşil Yatırım için 2045’e Kadar Ruhsat Alınmalı”
AB’nin yeşil sınıflandırmasına dahil olan enerji yatırımları finansmana daha kolay erişim sağlıyor.
AB Komisyonunun taslağında, çevreye zarar vermeyen ve atıklarını güvenli biçimde tasfiye edebilecek nükleer enerji santral yatırımları yeşil ve sürdürülebilir ekonomik aktivite olarak sınıflandırılıyor.
Söz konusu nükleer santralların yeşil yatırım sayılması için 2045’ten önce ruhsat almaları gerekiyor.
Yeşil yatırım olacak doğalgaz yatırımlarının ise kömürün yerine geçecekse kilovatsaat başına 270 gramdan daha az emisyon salması ve inşaat izninin 2030 yılı bitiminden önce alınması şart koşuluyor.
Almanya ve İspanya’dan Tepki
Başını Fransa’nın çektiği 10 kadar ülke, nükleer enerjinin iklim değişimi ile mücadelede etkili, güvenli ve rekabetçi bir kaynak olduğunu belirterek, yeşil yatırım sınıflandırma çerçevesine dahil edilmesini talep ediyordu. Buna ilave bir grup ülke de doğal gazın da geçici süre için AB yatırım sınıflandırma kurallarında sürdürülebilir olarak kabulünü istiyordu.
Almanya, Avusturya ve Lüksemburg gibi ülkeler özellikle nükleerin yeşil sınıflandırmaya dahil edilmemesi görüşünü taşıyordu.
Avrupa Parlamentosu (AP) Yeşiller Grubu Sözcüsü Michael Bloss, “Komisyon başkanı Ursula von der Leyen, bu öneriyle finansal yatırımlar için Avrupa’nın ekolojik etiketinin güvenilirliğini yok ediyor” diyerek tepki gösterdi. Bloss, bu öneriyle, atom ve gazın, güneş ve rüzgar enerjisi gibi gösterildiğini belirterek öneriyi “saçma“ olarak tanımladı. Yeşiller AP milletvekili Reinhard Bütikofer de Avrupa Birliği’nin önerisinin büyük hayal kırıklığı yarattığını ifade etti.
İspanya Ekolojik Dönüşüm ve Demografik Mücadele Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “nükleer enerji ve doğal gazın, yeşil veya sürdürülebilir enerji sınıfında olmaması gerektiği” belirtildi. Bakanlık, “böyle bir sınıflandırmanın anlamlı olmayacağını ve bir bütün olarak değerlendirildiğinde AB’nin enerji geçişi için yanlış sinyaller göndereceği” eleştirisinde bulundu. İspanya, AB’nin 2050’ye kadar sıfır karbondioksit emisyonu ve iklim nötrlüğü hedefi olan yeşil yatırım planının “tam savunucusu” olduğunu vurgularken, buna rağmen nükleer enerji ve doğal gazın bu sınıflandırılmaya dahil edilmesinin “geri adım atmak” olacağını düşünüyor.
