Reuters’ın aktardığına göre Dünya Bankası, Fransa ve Almanya, Paris Anlaşması’nda yer alan hükümleri uygulayabilmesi için Türkiye’ye 3,1 milyar euro (33 milyar TL) kredi sağlamayı planlıyor.
TBMM’nin geçen hafta Paris Anlaşması’nı resmi olarak onaylamasıyla Türkiye, G20 ülkeleri arasında anlaşmayı onaylayan en son ülke olmuştu.
Türkiye, uzun süre boyunca anlaşmayı resmi olarak onaylamadan önce statüsünün “gelişmekte olan ülke” şeklinde yeniden sınıflandırılması gerektiğini belirtmişti. Bu şekilde sınıflandırılan ülkelere finansal ve teknolojik yardımlardan yararlanma hakkı veriliyor.
Bu ay, İskoçya’da gerçekleşecek olan Birleşmiş Milletler İklim Zirvesi’nden önce imzalanması planlanan mutakabat zaptı kapsamında Ankara, talep ettiği statü değişimi gerçekleşmese bile oldukça büyük miktarda uluslararası maddi yardım alabilecek.
“Türkiye’nin Paris Anlaşması’na Resmi Onayının Arkasında Finansman Taahhüdü Var”
Reuters’a konuşan üç kaynağın verdiği bilgiye göre 2 milyar euroyla paranın büyük kısmı Dünya Bankası tarafından sağlanacak. Fransa yaklaşık 1 milyar euro ortaya koyarken, Almanya 200 milyon euronun biraz üzerinde bir rakamla katkıda bulunacak.
Müzakereler hakkında bilgi sahibi olan bir kaynak, “Toplam meblağ ve yöntem konuları üzerinde fikir birliğine varıldı ve Türkiye bu nedenle Paris Anlaşması’na resmi onay verdi” dedi.
Dört kaynak, mutabakat zaptının tamamı konusunda anlaşmaya henüz varılmadığını söyledi ve tüm taraflar imza atmadığı sürece hiçbir şeyin kesin olmadığı uyarısında bulundu.
Kaynaklar halen devam eden müzakerelerin hassasiyeti açısından isimlerinin açıklanmaması koşuluyla konuştu.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ve Dünya Bankası’nın özel sektördeki yatırım kolu olan Uluslararası Finans Kurumu (IFC) da Türkiye’de yeşil enerji konusunda özel sektörün rolünü artırmaya çalışıyor.
Reuters’a konuşan Alman hükümet kaynağı, 3,1 milyar euro kredi rakamını doğrulamasa da görüşmelerin devam ettiğini söyledi ve “Şu anda bir mutabakat anlaşması yok” diye ekledi.
Dünya Bankası sözcülerinden biri kredi desteğine dair yorumda bulunmazken Türkiye’nin anlaşmayı onaylamasını memnuniyetle karşıladığını ve hedeflere ulaşmaktaki planlarına dair daha fazla detayı beklediğini açıkladı. Sözcü, “Bu hususta, etkili projelerle Türkiye’ye desteğimizi artırmaya hazırız” dedi.
“Tüm Sorunlara Rağmen” Onay
Türkiye Paris Anlaşması’nı Nisan 2016’da imzalamıştı ancak uzun süre anlaşmayı resmi olarak onaylamadı. Türkiye, Anlaşma’nın hedefleri doğrultusunda gelişmiş ülke olarak sınıflandırılmaması gerektiğini ve gelişmiş ülkelerin aksine tarihsel karbon emisyonlarının yalnızca küçük bir kısmından sorumlu olduğunu belirtti.
Türkiye’nin beklenmedik karar değişikliğini geçen ay duyuran Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na ülkelerin iklim değişikliği konusunda “tarihi bir sorumluluğu” olduğunu ve “büyük çaba göstermeleri gerektiğini” ifade etmişti.
TBMM bunun ardından 6 Ekim’de oy birliğiyle Paris Anlaşması’nı onayladı. Ancak kabul beyanında Birleşmiş Milletler’den Türkiye’nin anlaşmadaki statüsüne ilişkin hiçbir değişim işareti gelmemiş olmasına rağmen anlaşmayı gelişmekte olan ülke olarak imzaladığını bildirmişti.
Mali yardım vaadi bu sorunun giderilmesinde etkili olabilir.
Fransız diplomatik kaynak, Erdoğan’la aralarındaki ilişkilerde yıllardır sorun yaşayan Emmanuel Macron’un yönettiği Fransa’nın, kalkınma ajansı AFP aracılığıyla birkaç yüz milyon avroluk yardım sağlayacağını söyledi.
Fransız hükümetinde çevreden sorumlu bir yetkili, Fransız ve Alman çevre bakanlarının konuyu Haziran ayında görüştüklerini ve Türkiye’nin son zamanlarda süreci iyice hızlandırarak Paris Anlaşması’nı “tüm sorunlara rağmen” resmi olarak onayladığını söyledi.
Paris Anlaşması, küresel ortalama sıcaklık artışını sanayi devrimi öncesi seviyelerin 2 derece üzeri ile sınırlamayı, sıcaklık artışının mümkünse 1,5 derecede kalmasını hedefliyor.
