1980’den bu yana en fazla zarara yol açan 200 yangının %43’ü son 10 yılda meydana geldi.
Geçtiğimiz yıl Şili’nin orta kesimlerinde çıkan orman yangınları 133 kişinin ölümüne yol açtı. Kaliforniya’da 2018 yılında 18.000 bina yıkıldı ve 16 milyar ABD doları hasar meydana geldi. Türkiye, Portekiz, Yunanistan, Cezayir ve Avustralya son yıllarda bu acıyı ve ekonomik sıkıntıyı hissetti.
Manşetlere yansıyan orman yangınlarından kaynaklanan ölüm sayıları ve milyarlarca dolarlık kayıplar dünya çapında artıyor. Orman yangınlarında ve ortaya çıkar hasarda iklim değişikliğinin parmağı var.
Bilim insanları, küresel ısınmanın etkisiyle dünya genelinde ekonomileri sert bir şekilde vuran ve can kaybına yol açan “toplumsal felaket” niteliğindeki orman yangınlarının sayısının arttığını net bir şekilde gösteriyor.
Science dergisinde yayımlanan araştırmaya liderlik eden Avustralyalı bilim insanı Dr. Calum Cunningham, “Orman yangınlarının toplumu nasıl etkilediği konusunda köklü bir değişime tanık oluyoruz” dedi.
Küresel reasürör Munich Re’nin özel veritabanından alınan, 1980 ile 2023 yılları arasında meydana gelen en maliyetli 200 yangına bakıldığında, eğilimler açıktı.
1980’den bu yana en fazla zarara yol açan 200 yangının (yani her ülkenin GSYİH’sine göre en yüksek doğrudan maliyete sahip yangınların) %43’ü son 10 yılda meydana geldi.
1 milyar dolar ve üzeri maliyete yol açan yangınların yarısı da son 10 yılda yaşandı. İncelenen 44 yıllık dönemde, 10 veya daha fazla sayıda ölüme neden olan yangınların sıklığı üç katına çıkarken, nüfus yalnızca 1,8 kat arttı.
Sıcaklıklar, atmosferin ve bitki örtüsünün kuruluğu, yangınları teşvik eden faktörler arasında yer alıyor ve 1980 ile 2023 yılları arasında bu şartlar önemli ölçüde kötüleşti.
Emisyonlar Hızla Azaltılmalı
Yapılan pek çok araştırma, küresel ısınma nedeniyle dünya genelinde yangınları teşvik eden hava koşullarının kötüleştiğini ve daha sık meydana geldiğini ortaya koyuyor.
Ancak bu orman yangınlarının maliyetini ve bunlara bağlı ölümleri küresel çapta inceleyen son büyük çalışma 2016 yılında yapıldı ve herhangi bir eğilim bulunamadı. Yazarlar, o tarihten bu yana geçen sürede “rahatsız edici bir düzenlilikte büyük yangın felaketlerinin yaşandığını” söyledi.
Tasmanya Üniversitesi Dr. Cunningham, “Durumun kötüye gittiğini gösteren o çalışmayı aradık. Sezgisel olarak kötüye gittiğini hissettik, ancak bu konuda bir araştırma yoktu,” derken şöyle devam etti:
“İklim şüphecileri bu açığı değerlendirdi, bu yüzden çalışmanın durumun daha da kötüye gitmediği fikrini ortadan kaldıracağını umuyoruz. İşler daha da kötüye gidiyor. “İklim değişikliğinin bir rol oynadığı çok açık ve net. Bunlar sadece daha büyük yangınlar değil, aynı zamanda durdurulamaz hale gelen ve giderek daha aşırı hava koşulları altında ortaya çıkan yangınlar.”
Cunningham, sera gazı emisyonlarının hızla azaltılması gerektiğini söylerken, nüfusa yakın ormanların daha iyi yönetilmesini gerekliliğine de dikkat çekti.
