BM Genel Sekreteri António Guterres, G7 zengin ülkeler grubunun üyelerinin 2030 itibariyle kömürden çıkmayı taahhüt etmesi gerektiğini söyleyerek Japonya, ABD ve Almanya’yı hedefe koydu.
Japonya ve ABD’nin kömürden resmi çıkış planları yok. Almanya ise 2038’e kadar kömür yakmaya devam etmeyi planlıyor.
Guterres, Salı günü, hükümetleri, yerel yetkilileri ve özel sektörü bir araya getirerek kömür yakımının sona ermesini hızlandırmak için kurulan ortak bir İngiltere-Kanada girişimi olan Powering Past Coal Alliance’ın (PPCA) ilk küresel zirvesinde, yorumda bulundu.
Guterres bakanlar, yerel yönetimler, finans kurumları ve şirketlerin toplantısında “Tüm küresel kömür projelerini iptal edin ve ölümcül kömüre bağımlılığı sona erdirin” dedi.
1.5 derece sınırına ilişkin bilimsel analize atıfta bulunan Guterres, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’nın (OECD) 37 gelişmiş ve orta gelirli ülke üyesinin 2030 itibariyle kömürden çıkmayı taahhüt etmesini ve gelişmekte olan ülkelerin de 2040 itibariyle bunu yapmasını talep etti.
Guterres, “Asıl yayıcılar ve kömür kullanıcıları, devre dışı bırakma planlarını Glasgow Konferansı’ndan çok önce duyurmalı. G7 üyeleri, en geç G7 Haziran zirvesinde bu aşamadan çıkma sürecini üstlenmeli ”dedi.
Guterres’in yorumları, bir BM İklim Değişikliği raporunun, hükümetleri Paris hedeflerine ulaşmak için gereken emisyon azaltımlarında neredeyse hiçbir başarıya ulaşmadıkları konusunda uyardıktan günler sonra geldi. Güncellenmiş iklim planlarının, emisyonları 2010 seviyelerine kıyasla 2030’a kadar sadece %0,5 oranında azaltması bekleniyor.
Uluslararası Enerji Ajansı tarafından Salı günü yayımlanan veriler de, küresel karbon emisyonlarının COVID-19 sonrasında tekrardan artışa geçtiğini gösteriyor.
İngiltere ve Kanada’nın ortak ev sahipliği yaptığı iki günlük zirve, Kasım ayında Glasgow, Birleşik Krallık’ta düzenlenecek COP26 iklim görüşmeleri öncesinde kömürden temiz enerjiye geçişin hızını artırmayı amaçlıyordu.
İthal petrol ve doğalgaza dayanan Macaristan ve elektriğinin neredeyse tamamını hidroelektrik, rüzgar ve güneşten üreten Uruguay, toplantı sırasında kömürü aşamalı olarak bırakma sözü veren 34 hükümete katıldı.
Japonya ve ABD dışındaki tüm G7 ülkeleri, kömür için bir bitiş tarihi belirledi ve PPCA’ya katıldı.
Avrupa’da, dışişleri bakanları kömürün küresel olarak aşamalı olarak kaldırılması çağrısında bulundular, ancak zaman çizelgesi keskin bir şekilde bölünmüş durumda. Enerji sektöründe daha az kömüre sahip olan Fransa ve İtalya, sırasıyla 2022 ve 2025’de kömürü kullanımdan kaldırmayı taahhüt ederek Almanya’nın 2038 kömür çıkış tarihini ön plana çıkardılar.
Ancak küresel kömürden çıkış girişimine liderlik eden İngiltere ve Kanada ikiyüzlülükle suçlanıyor. İngiltere hükümeti, Kuzey İngiltere’de bir taş kömürü madeninin inşa edilip edilmeyeceği konusunda karara ulaşmayı reddettiği için kendi iklim danışmanları ve STK’lar tarafından eleştirildi.
Greenpeace İngiltere’den Doug Parr, “İngiltere’nin bu ittifaka liderlik etmesi gerekiyor, ancak PPCA hedeflerinden çok uzak” dedi.
Kanada, 2030 itibariyle kömürden elektrik üretimini aşamalı olarak durdurmayı taahhüt ederken, Batı Kanada’da yeni ve genişletilmiş kömür madenciliği planları bulunuyor.
Düşünce kuruluşu E3G’nin kömür geçiş ekibinden Leo Roberts, “Grubun çoğunda hızlı ilerleme kaydedilmiş olsa da Japonya ve ABD gibi ülkeler kömür madenlerinin emekli etme politikasını hızlandırmalı. Japonya’nın durumunda bu, kalan kömür projesi boru hattını iptal etmek ve denizaşırı kömür projelerine verilen desteği derhal sona erdirmek anlamına geliyor” dedi.
Global Energy Monitor’a göre, 2020 itibariyle Japonya’da 7,3 GW yeni kömür kapasitesi inşa halindeydi ve 1,3 GW daha onaylandı. STK’lar tarafından yapılan yakın tarihli bir analiz, Japon bankalarının dünyanın en büyük küresel kömür kreditörleri olmaya devam ettiğini gösteriyor.
ABD’de ise Joe Biden’ın yönetimi, Donald Trump’ın ABD kömür endüstrisine verdiği desteği tersine çevirdi, ancak kömür için henüz bir sonlandırma tarihi açıklamadı.
