Politika

FAO: Yılda 420 bin Kişi Kirlenmiş Gıdadan Hayatını Kaybediyor

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü, tarım zehiri kullanımının da artmasına bağlı olarak toprak kirliliğinin çoraklaşmaya ve kirlenmiş gıdaların tüketilmesinin, her yıl yüz binlerce kişinin hayatını kaybetmesine neden olduğunu açıkladı. 

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO), BM Genel Kurulu’nun ilan ettiği 5 Aralık Dünya Toprak Günü kapsamında paylaştığı yeni verilere göre, toprak kirliliği ve dejenerasyonu besinlerin, suyun ve havanın bozulmasına sebep oluyor.

Kirlilik nedeniyle küresel toprak miktarının her yıl giderek çoraklaştığına dikkati çeken FAO, raporunda tüketilen besin, içilen su ve solunan havayı zehirleyen toprak kirliliğinin evrensel bir sorun olduğunu vurguluyor.

Tüm çalışmalara rağmen küresel çapta kesin verilere dayandırılamadığı için halen problemin mahiyeti ve etkisi tahmin edilemezken, BM’nin 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri arasında toprak kirliliği ve çoraklaşmaya karşı önlem alınması yer alıyor.

Teknoloji, Yeni Kirletici

Çevresel kirleticilerin etkilerini azaltan ve atıkları filtreleyici özelliklere sahip olmasına rağmen toprağın bu kapasiteleri sınırsız değil. Kirleticilerin çoğu, sürdürülebilir olmayan çiftçilik uygulamaları, sanayi hareketliliği, madencilik, arıtılmamış kentsel atık ve diğer çevre düşmanı pratikler gibi insan aktivitelerinden kaynaklanıyor.

Bilim insanları teknoloji geliştikçe, önceleri tespit edilememiş kirleticileri tanımlayabiliyor ancak aynı zamanda bu teknolojik gelişmeler doğaya yeni kirleticilerin bırakılmasına yol açıyor.

FAO istatistiklerine göre, üretilen plastiğin üçte biri toprağa bırakılıyor ve her yıl 40 milyon tonun üzerinde elektronik atık üretiliyor. Satın alınan ürünlerin yarıya yakını paketleme malzemelerinden oluşurken, yeniden kullanılabilir cam ve torba kullanılması ile bu oranın düşürülebileceğine dikkat çekiliyor.

Ev atıklarının yarıya yakını organik olmasına rağmen çöp sahalarına terk ediliyor.

Atıkların %80’i Geri Dönüştürülmüyor

Yeni üretimlerde kullanılan ham maddelerin beşte biri boşa gidiyor, yaklaşık 50-100 bin arası kimyasal, büyük ölçekte ticari amaçla üretiliyor ve üretimlerin de 2030’a kadar her yıl %3,4 artması bekleniyor.

Genişleyen şehirler sürekli artan miktarda kentsel katı atık üretiyor. Atıkların %80’i geri dönüştürülmüyor ve toprağı kirletmek üzere çöp sahalarına bırakılıyor.

Tarım Zehri: Kirli Tortu

Tarım zehri (zirai ilaç) piyasası her yıl %3,2 büyürken, gelişen ilaç piyasası ile tarım ürünlerinde artarak kullanılan zehir, toprağı kirli tortuya maruz bırakıyor. Toprak kirliliği sebebiyle maden arazilerindeki tarım verimliliği, uzak bölgelere kıyasla %40 seviyesinde düşüş gösteriyor.

Avrupa’daki tarım topraklarının %58’inde yarısı yasa dışı olmak üzere farklı tarım zehirlerinin tortuları bulunuyor.

Dünya nüfusunun 2050’de 9 milyara ulaşacağı ve dünyadaki araç sayısının 2040’a dek yaklaşık iki kat artacağı öngörülüyor. Otoyollar, metaller, zehirli organikler ve plastikler gibi başlıca ve dinamik kirletici kaynaklar, yakınlarındaki tarım toprakları ve kentsel alanlar için risk oluşturuyor.

Yılda 420 bin Kişi Kirlenmiş Gıdadan Hayatını Kaybediyor

Bitkiler, kökleri kanalıyla toprak kirleticilerini soğurarak güvensiz gıda üretimi ve tüketimine sebep oluyor. Verilere göre, toprak kirleticilerinin %70’inden fazlası kanserojen ve 7 yemek kaşığı kurşun, 200 bin litre suyun kirlenmesine sebep oluyor.

Kanserojen maddelerce dünyada kirlenmiş gıdaları tüketen her 10 kişiden biri hasta oluyor ve her yıl 420 bin kişi ölüyor.

Önceki Haberler

ODTÜ Yapay Zeka ile İstanbul’u Karbon Nötr Hale Getirecek

ODTÜ Güneş Enerjisi Uygulama ve Araştırma Merkezi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile ortaklaşa çalıştıkları projede geliştirecekleri yapay…

15 Mayıs 2024

Bankalar Paris Anlaşması’ndan Bu Yana Fosil Yakıtlara 7 Trilyon Dolar Aktardı

Paris Anlaşması’nın imzalanmasının üzerinden 9 yıl geçti ama anlaşmadaki taahhütler çiğnenmeye devam ediyor. Son bir…

14 Mayıs 2024

AB’de Fosil Yakıtların Elektrik Üretimindeki Payı İlk Kez Yüzde 25’in Altında!

AB ülkelerinin elektrik üretiminde fosil yakıtların payı, nisanda ilk kez %25'in altına düştü. Aynı dönemde…

14 Mayıs 2024

Ardahan ve Kars’ın Suyu ve Meraları Maden Tehdidi Altında

Türkiye’nin önemli hayvancılık merkezlerinden biri olan Ardahan ve Kars’ı kapsayan Doğu Anadolu’nun verimli meraları, altın ve bakır…

14 Mayıs 2024

Lancet: Avrupa Ülkeleri İklim Krizine Karşı Yeterli Siyasi Eylemde Bulunmuyor

Yeni yayımlanan Lancet Sağlık ve İklim Değişikliği Geri Sayım 2024 Avrupa raporu, ülkelerin yurttaşlarını iklim…

13 Mayıs 2024

Uzungöl Yok Oluyor: İklim Değişikliğinin de Parmağı Var!

Uzungöl ile beraber Sera Gölü'nde son yıllarda su seviyesi azalırken, göl tabanlarında ise kirliliğin yanında tortu…

13 Mayıs 2024