;
Bilim

Ekim 2023 İtibarıyla Dünya Tarihindeki En Sıcak 12 Aylık Dönemi Yaşadı 

sıcak

Kasım 2022-Ekim 2023, şimdiye kadar kaydedilen en sıcak 12 ay oldu. Bu 12 aylık dönem verileri, uzun vadeli küresel ısınma eğilimiyle son derece uyumlu. Küresel ortalama sıcaklık, sanayi öncesi döneme göre yaklaşık 1,3 derece daha yüksekti.

Climate Central tarafından yayımlanan yeni bir analize göre, küresel sıcaklıklar Kasım 2022’den Ekim 2023’e kadar sanayi öncesi seviyelerin 1,3 derece üzerine çıkarak yeni bir 12 aylık rekor kırdı. Bu, kayıtlı tarihteki en sıcak yıl dönemine işaret ediyor.

170 ülkede ortalama sıcaklıklar 30 yıllık normları aşarak 7,8 milyar insanı (insanlığın %99’u) ortalamanın üzerinde bir sıcaklığa maruz bıraktı. Sadece İzlanda ve Lesotho’da normalden daha düşük sıcaklıklar kaydedildi.

Hava durumu ilişkilendirme analizi, bu süre zarfında 5,7 milyar insanın, iklim değişikliğinin etkisiyle en az üç kat daha olası hale gelen en az 30 günlük ortalamanın üzerinde sıcaklıklara maruz kaldığını ortaya  koyuyor. Bu; Japonya, Endonezya, Filipinler, Vietnam, Bangladeş, İran, Mısır, Etiyopya, Nijerya, İtalya, Fransa, İspanya, Birleşik Krallık, Brezilya, Meksika ve tüm Karayip ve Orta Amerika ülkelerinde yaşayan neredeyse herkesi kapsıyor.

Normal sıcaklıklara göre Türkiye Kasım 2022-Nisan 2023 döneminde 1,6 derece, Mayıs- Ekim 2023 döneminde 1,1 derece daha sıcak oldu.

Hindistan’da 1,2 milyar kişi – nüfusun %86’sı – 30 veya daha fazla günde Climate Central’ın İklim Değişikliği Endeksi’nde üçüncü seviye sıcaklıklar yaşadı. Çin’de 513 milyon kişi, Amerika Birleşik Devletleri’nde ise 88 milyon kişi en az 30 gün boyunca iklim değişikliği nedeniyle en az üç kat daha fazla sıcaklık yaşadı.

Dünya genelinde her 4 kişiden 1’i (1,9 milyar kişi) son 12 ay içinde iklim değişikliğinin neden olduğu aşırı ve tehlikeli sıcak hava dalgalarıyla karşı karşıya kaldı. Yıl boyunca, insanların %90’ı iklim değişikliğinin önemli ölçüde daha olası hale getirdiği en az 10 gün yüksek sıcaklık yaşadı. El Niño ve deniz kirliliğindeki azalmalar, diğer faktörlerle birlikte, son 12 ayda artan sıcaklıklar üzerinde muhtemelen küçük bir etkiye sahip oldu – ancak bu, insan kaynaklı seragazı emisyonlarının etkisiyle karşılaştırıldığında çok küçük.

Climate Central’ın bilimden sorumlu başkan yardımcısı Dr. Andrew Pershing, “Bu 12 aylık rekor, karbon kirliliğinin körüklediği bir küresel iklimden tam da beklediğimiz şey” dedi. “Gelecek  yıl da rekorlar kırılmaya devam edecek, özellikle de büyüyen El Niño etkisini göstermeye  başlayıp milyarlarca insanı olağandışı sıcaklıklara maruz bıraktıkça. İklimin etkileri en çok  ekvatora yakın gelişmekte olan ülkelerde hissedilirken, ABD, Hindistan, Japonya ve Avrupa’da  iklim kaynaklı aşırı sıcakların görülmesi hiç kimsenin iklim değişikliğine karşı güvende  olmadığının altını çiziyor.”