Bulut Renas Kaçan’ın yönetmenliğini yaptığı ve Doğa Derneği’nin yapımcılığını üstlendiği iki belgesel, zeytinliklerin yaşam hakkı mücadelesini ve Anadolu’nun doğayla uyumlu üretim kültürünü sinemanın diliyle anlatarak iki ödül kazandı. Yönetmen Kaçan, “Amacımız, doğanın haklarını sanat yoluyla savunmak” diyerek Döngü’nün, doğayı savunan herkesin ortak sesi ve ödülün doğanın haklarını savunan herkese ait olduğunu söyledi.
Bulut Renas Kaçan’ın yönetmenliğini yaptığı ve Doğa Derneği’nin yapımcılığını üstlendiği iki belgesel, zeytinliklerin yaşam hakkı mücadelesini ve Anadolu’nun doğayla uyumlu üretim kültürünü sinemanın diliyle anlatarak iki ödül kazandı. “Döngü”, 27 Eylül’de Adana’da düzenlenen 32. Uluslararası Altın Koza Film Festivali’nde Mansiyon Ödülü’nü kazanırken “Çağ” belgeseli ise 28 Eylül’de İstanbul’da gerçekleştirilen 8. Doğal Yaşam Festivali kapsamında bu yıl ilk kez düzenlenen “Doğanın Ruhu” Kısa Film Yarışması’nda birincilik ödülünü kazandı. Her iki belgeselin yönetmenliğini Bulut Renas Kaçan üstlendi.
Zeytin Kültürünün Hikayesi
Bu yıl Adana Altın Koza Film Festivali’ne kabul edilen 65 film arasından seçilen “Döngü”, doğayı manzara olmaktan öteye taşıyarak, yaşamın öznesi olarak ele alıyor. Film, doğa hakkı savunuculuğunun odağına insan ve doğa arasındaki karşılıklı bağı yerleştiriyor. Toplulukların doğayla uyumlu yaşam biçimlerini, dayanışma kültürünü ve müşterek üretim pratiklerini anlatan belgesel, yaşamın sürekliliğini besleyen döngülerin bir parçası olduğumuzu hatırlatıyor.
Zeytin kültürü, binlerce yıldır süregelen bir yaşam biçimi. Doğanın anayasasına göre biçimlenmiş, üç haktan yalnızca birini kendine alan; yılanlar, sincaplar, karatavuklarla bir arada olan kültürün örneği. “Döngü” filmi, tüm yıkımlara karşı direnen kadim bir vadinin, zeytini, insanı, canlıyı ve cansızı iç içe anlatan hikayesini beyaz perdeye taşıyor.
“Kamera İnsana ve Ağaca Yer Açıyor”
FilmHafızası’ndan Yazar Tuba Büdüş’ün değerlendirmesine göre “Döngü, Seferihisar’ın bir köyünde doğa-dostu zeytinciliği, “mücadele anlatısı”na sığınmadan, günlük pratiklerin içinden kuruyor. Yaklaşık 30–40 dakikalık süre, klasik çevre belgesellerindeki tehdit–çatışma–zafer şemasını bilerek geride bırakıyor; yerel üreticilerin yıl boyunca izlediği takvimi (ot yönetimi, meracılık, hasat ve koruma yöntemleri) adım adım anlatıyor. Böylece film, soyut “ekoloji söylemi” yerine işleyen bir model gösteriyor: nasıl yapılır, neden böyle yapılır, sonuçta ne değişir?
Yönetmen geride duruyor, kamera insana ve ağaca yer açıyor. Böylece finalde “ekoloji” bir slogandan çok, yaşanan bir pratik olarak kalıyor. Kurulan döngü, zeytin belgesellerinin alışılmış çerçevesini tersyüz edip yapılabilir olanı gösteriyor.”
Çağ, Doğa Dostu Üretimin Mümkün Olduğunu Gösteriyor
“Çağ” belgeseli ise Anadolu’da hâlâ sürdürülen doğayla uyumlu üretim yöntemlerinden biri olan çağıl örme tekniğine dikkat çekiyor. İzmir’in erkence zeytinliklerinde kullanılan bu yöntem, zeytin ormanlarının biyolojik çeşitliliğini destekliyor, iklim değişikliğine karşı dayanıklılığını artırıyor. Film, doğa dostu üretimin mümkün olduğunu ve kadim bilgilerin bugün yaşadığımız iklim değişikliği ve kuraklık gibi sorunlara ışık tutabileceğini gösteriyor.
Yönetmen Bulut Renas Kaçan, “Amacımız, doğanın haklarını sanat yoluyla savunmak. Döngü, doğa mücadelesinde doğayla olan iyi ilişkimizi ve bu ilişkinin nasıl sürdürüldüğünü ortaya koyuyor. Bu film, doğayı savunan herkesin ortak sesi. Bu ödül, doğanın haklarını savunan herkese ait.” dedi ve ekledi “Döngü filmi beklediğimiz ilgiyi görüyor, Adana ve İstanbul’un ardından, 12. Bozcaada Uluslararası Ekolojik Belgesel Festivali’nde (BİFED) finalist filmlerden biri oldu. Önümüzdeki günlerde çeşitli festivaller ve özel gösterimler yoluyla seyircisiyle buluşmaya devam edecek.”
