Bu yılki COP28 için rekor sayıda delege kayıt yaptırdı ve zirve, potansiyel olarak COP tarihindeki en büyük zirve olacak. Türkiye Delegasyonu da 1000’in üzerinde katılımcıyla Dubai’de.
97 binden fazla katılımcı, bu yılki Taraflar Konferansı’na (COP) katılmak üzere kayıt oldu. Bu sayı, geçen yıl COP27 için Mısır’daki Şarm El-Şeyh’e seyahat edenlerin neredeyse iki katı ve zirvenin düzenlenmeye başladığı 1995’ten bu yana en yüksek katılımcı sayısı anlamına geliyor. COP tarihinde ilk defa, destek personeli haricindeki her bir delegenin adı katılımcı listelerinde yer aldı.
Carbon Brief’in haberine göre, bu yıl Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) konuğu olarak zirveye katılan kişiler de “ev sahibi ülkenin misafiri” yaka kartını aldı. Bu yaka kartını alanlar arasında İngiltere’nin eski başbakanları Boris Johnson ve Tony Blair, Microsoft’un kurucu ortağı Bill Gates, Fransız enerji devi EDF’nin CEO’su ve başkanı Luc Rémont ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yer alıyor.
Bunların yanı sıra “yalnızca çevrimiçi” katılımcı sayısında da 3000 kişiye ulaşan COP28, Taraflar Konferansı tarihindeki en kalabalık çevrimiçi katılımcı sayısına ulaştı ve bu da COP28’deki genel delege sayısını 100 binin üzerine yükseltti.
Şaşırtıcı olmayan bir şekilde BAE, 4.409 katılımcı ile herhangi bir ülkenin şimdiye kadarki en büyük kayıtlı delegasyonuna sahip. Bunu 3.081 katılımcı ile Brezilya ve 1.411’er katılımcı ile Çin ve Nijerya takip ediyor.
Kayıt Sayısı
COP tarihinde ilk kez katılımcı listeleri, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) tarafından pdf belgesinin yanı sıra elektronik tablo formatında yayımlandı.
COP28’in geçici nüfus toplamı, 97.372 delegenin zirveye şahsen katılmak için kaydolduğunu gösteriyor. 3.074 kişinin ise zirveye sanal olarak katılmasıyla genel toplam 100.446’ya çıkıyor. Bu sayılar rahatlıkla Dubai’deki zirveyi şimdiye kadar gerçekleştirilmiş en büyük zirve yapıyor. 1995’te Berlin’de gerçekleştirilen ilk COP’a ise 3969 delege katılmıştı.
Geçen yıl Sharm El-Sheikh’te düzenlenen COP’a neredeyse 50 bin delege katılmıştı ve böylece COP27’ye katılım kendisinden bir önce Glasgow’da düzenlenen COP26’daki 38 bin kişilik katılımın oldukça üzerine çıkmıştı. Aslında bu durum 2015’teki Paris COP21 zirvesinden sonra katılımın düşmesinin ardından iklim COP’larındaki yükselen katılımcı sayısı ivmesini gösteriyor.
Bu verilerin zirveye kayıt yaptıran delegelere dayalı geçici sayılar olduğunu belirtmekte fayda var. UNFCCC, zirve kapandıktan sonra nihai sayıları açıklayacak.
Her zamanki gibi listeler zirveye katılan farklı grup ve kuruluşlara göre bölünmüş durumda. COP28’deki en büyük grup tarafları temsil eden delegelerden oluşuyor. Bu kişiler, sözleşmeyi onaylayan ve müzakerelerde tam rol oynayan devletlerden ve Avrupa Birliği’nden geliyor. Bu grubun toplamı 24.488’e ulaşıyor ve bu sayı geçen yıl gerçekleşen COP27’deki sayının iki katından fazla.
Bir diğer büyük grubu ise “gözlemci kuruluş” statüsündeki sivil toplum kuruluşlarından (STK) gelen katılımcılar oluşturuyor. 14.338 katılımcıyla bu seneki COP28’de STK’lardan gelen katılımcı sayısında da rekor kırıldı. STK’larla birlikte, “gözlemci kuruluşlar” kategorisine giren birkaç başka grup bulunuyor. Bunlar, BM kurumlarını, hükümetlerarası kuruluşları, diğer örgütleri ve iş temsilcilerini içeriyor. Bu gruplar toplamda 3,623 kayıtlı delegeye sahip.
Kayıt sayısında başka bir rekor kıran grup da 3.972 ile basın temsilcileri. Bu sayının potansiyel olarak 1997’de Kyoto’da düzenlenen COP3’teki 3,712 basın temsilcisi sayısını aşması bekleniyor.
En Kalabalık Heyet BAE’nin
BAE 4.409 delege ile herhangi bir tarafın katılımcı sayısının çok üzerinde bir sayıya ulaşarak bu konuda da COP rekorunu ele geçirdi.
Brezilya, 3,081 katılımcı ile bu yılki COP için yine büyük bir delegasyon ile zirveye geldi ve delege sayısı sıralamasında BAE’nin ardından ikinci sıraya yerleşti.
Çin ve Nijerya 1.411’er katılımcıyla, Endonezya 1.229 katılımcıyla, Japonya 1.067 katılımcıyla ve Türkiye 1.045 katılımcıyla COP28’e 1000’in üzerinde delege ile katılan ülkeler oldu. En az delegeyle zirveye katılan ülkeler incelendiğinde ise; Kuzey Kore’nin iki, Nikaragua’nın altı, Eritre’nin yedi, Lihenştay ve Moldova’nın ise sekizer katılımcıyla COP28’de olduğu görülüyor. Afganistan ve Myanmar ise üst üste üçüncü kez COP’a katılmadı. Bunun yanı sıra, San Marino da bu sene geçici listede yer almıyor.
Cinsiyet Dengesi
COP’larda genellikle UNFCCC katılımcı listelerine cinsiyet unvanlarını ekleyerek zirve sonunda kadın – erkek dengesini ölçeklendirmeye çalışıyordu. Ancak bu seneki listeler biraz farklı. COP28’de Kanada delegasyonu başta olmak üzere kimi katılımcılara cinsiyet belirten unvan verilmedi. Bunun yerine Dr, Prof, Büyükelçi ve Sayın gibi unvanlar sık sık kullanıldı.
Bu nedenle COP28 cinsiyet dağılımı analizinde, tarafların delege listelerindeki 24 bin fazla isimden yaklaşık 330’unu oluşturan cinsiyetsiz unvanlar hariç tutuldu. Bu sayılar incelendiğinde taraflardan gelen delegelerin %62’sinin erkek, %38’inin ise kadın olduğu görülüyor. COP28’de yalnızca erkeklerden oluşan tek delegasyon ise iki kişilik Kuzey Kore ekibi.
