Yeni bir raporun, petrol için daha önce gizlenen 10 milyar dolarlık bir kaynak bulmasının ardından, Amazon’un su kaynağı bölgelerinde yaşayan yerli halk, Avrupa bankalarına bölgedeki petrol gelişimini finanse etmeyi durdurmaları çağrısında bulundu.
Stand.earth araştırma grubu ve Amazon Watch’un yeni raporu 2009’dan bu yana Amazon’un su kaynaklarındaki 10 milyar dolarlık petrol ticaret finansmanını takip ediyor.
Ekvador ve Peru’da Amazon ormanlarındaki su kaynakları bölgesi, kimisinin tamamen izole bir şekilde yaşamayı seçtiği, 500 binden fazla yerli insana ev sahipliği yapıyor. 30 milyar hektarı kaplayan bölge, çeşitlilik barındıran bir yağmur ormanı ekosistemine sahip ancak petrol sondaj alanının genişlemesi nedeniyle tehdit altında.
Pek çok banka, özellikle hassas ekosistemlerde fosil yakıt projelerine finansman sağlamayı durdurma veya sınırlama sözü verdi, ancak yeni rapor banka kredilerindeki gri bir alana odaklanıyor. Raporun yazarları proje finansmanı yerine ticaret finansmanına baktı. Proje finansmanı petrol kuyuları, fosil yakıt çıkarımı, rafineriler ve boru hatlarını başlatmak ve geliştirmek için kullanılır, ancak petrol ve gazı, üretiminden rafinerilere taşımak için ise ticaret finansmanı kullanılır.
Bankalar, bazen aracılar aracılığıyla, ticaret finansmanı arayan şirketlere kredi sağlar; ancak bu krediler genellikle standart sürdürülebilirlik hedeflerinin kapsamına girmez. Yeni raporda ise, Stand.earth Araştırma Grubu ve Amazon Watch, 2009’dan bu yana Amazon’un ana sularındaki petrolü kapsayan 19 Avrupa bankasından 10 milyar dolarlık ticaret finansmanını takip etti.
Ekvador Amazonu Yerli Milletler Konfederasyonu (CINEA) başkanı Marlon Vargas, “Avrupa’daki bankaların yöneticilerinin, finansmanlarının gerçek maliyetini bilip bilmediklerini merak ediyorum. Paralarının binlerce yerli halkı ve topluluğu susuz, yiyeceksiz ve Coca ve Napo nehirlerinin kirliliği nedeniyle yıkıcı sağlık koşullarında bıraktığını bilerek nasıl huzur içinde uyuyabilirler? Bankaların, şirketlerin ve tüketicilerin Ekvador Amazon’unda çıkardıkları petrolün, bölgelerimizi ve yaşam tarzımızı nasıl etkilediğini kabul etmelerinin zamanı geldi” dedi.
Nisan ayında Ekvador’da meydana gelen bir petrol sızıntısı yüzlerce kilometrelik iki büyük nehri kirletti ve nehir topluluklarındaki 35 bin insanı etkiledi. Aynı şekilde Peru’da devam eden petrol sızıntıları da oldu. Bölgede daha önce yapılan petrol arama çalışmaları, yaklaşık 17 milyon galon ham petrolün dökülmesine neden oldu. Bölgedeki petrolün yaklaşık %40’ı Kaliforniya’daki rafinerilere ihraç ediliyor.
Stand.earth orman programları direktörü Tyson Miller, Guardian’a verdiği röportajda “Amazon kutsal kaynak suları bölgesi kültürel ve ekolojik bir cevherdir. Gezegendeki en fazla biyolojik çeşitliliğe sahip karasal ekosistem olarak kabul edilir, tüm Amerika için hidrolojik döngüyü sürdürür ve Dünya’nın iklimini düzenlemeye yardımcı olur. Bölgedeki yeni ve devam eden petrol çıkarma işlemleri, ormansızlaşmaya ve tarımsal ve endüstriyel faaliyetlerin artmasına açılan bir kapıdır, bu nedenle bölgedeki yerli liderler, petrol endüstrisinin genişlemesine ve bölgelerindeki diğer endüstriyel faaliyetlere karşı olan tutumlarını defalarca dile getirdiler” dedi.
Raporda adı geçen bankalardan bazıları, fosil yakıtlar için olan proje finansmanının aksine, ticaret finansmanının sürdürülebilir kredilendirme konusundaki standart taahhütlerinin kapsamına girmediğini doğruladı, ancak çevresel etkilerini azaltmakla meşgul olduklarını söylediler.
Credit Suisse, “Rapor, petrol ve gaz politikamıza atıfta bulunurken yerli halklar ve koruma değeri yüksek alanlara dair projelerle ilgili işlemler için geçerli olan gerekliliklerden bahsediyor. Ancak, bu politika gereksinimleri ticaret finansmanı hizmetleriyle ilgili değil. İş için sorumlu bir yaklaşıma bağlıyız ve müşterilerimizin faaliyetleri konusunda gerekli özeni gösteriyoruz. Çevresel ve sosyal riskler, sektöre yönelik politikalarımızın rehberliğinde banka çapında bir risk inceleme sürecinde değerlendirilir. Bunlar, yerli halkların hakları veya iklim değişikliği dahil olmak üzere gelişmeleri hesaba katmak için düzenli olarak gözden geçirilir ve güncellenir” açıklamasında bulundu.
ING ise “Raporda toplam maruziyet hesaplamalarını tanımıyoruz. Bu, değerlendirme tarihinin uzaması ve zaman içinde müşteri ilişkilerindeki değişiklik nedeniyle açıklanabilir. Örneğin, raporda adı geçen iki ticari şirket artık ING’nin müşterileri değil. ING, ormansızlaşmaya karşı güçlü bir duruş sergiliyor ve biyolojik çeşitlilik ve çevresel etkilerinin değerlendirmelerini işlem durum tespiti sürecine entegre ediyor” dedi.
Raporda yer alan bir diğer banka BNP Paribas da “Kaynağı doğrulanamayan verilerin metodolojisi ve bir araya getirilmesi hakkında açıklamaların olmaması, herhangi bir analizi imkansız hale getiriyor ve bizim bu rapor hakkında yorum yapmamızı engelliyor” dedi.
