ABD, iklim değişikliğinin yol açtığı felaketlerle başa çıkmada yoksul ve savunmasız ülkelere yardım etmeyi amaçlayan kayıp ve zarar fonunun yönetim kurulundan çekildi.
ABD’nin kayıp ve zarar fonundan çekilmesi, Başkan Donald Trump yönetiminin iklim değişikliğiyle mücadele için ülkesinin desteğini sona erdirmek için attığı birçok adımdan biri.
Reuters’ın haberine göre, Ocak ayında göreve gelmesinden bu yana Trump, ABD’li bilim insanlarının küresel iklim değerlendirmelerine katılımını durdurdu, ülkelerin kömür kullanımını azaltmalarına yardımcı olmak için yapılan fon anlaşmalarından çekildi ve ülkesini bir kez daha Paris Anlaşması’ndan çıkardı.
2023’te gerçekleştirilen COP28 BM iklim zirvesinde yaklaşık 200 ülke “kayıp ve zarar” fonu kurmayı kabul etmişti. Bu, yıllardır artan aşırı hava olayları nedeniyle yardım talep eden gelişmekte olan ülkeler için bir zafer anlamına geliyordu.
Fonun yönetim kurulundaki ABD temsilcisi Rebecca Lawlor, 4 Mart’ta fonun eş başkanı Jean-Christophe Donnellier’e yazdığı mektupta, “Hem ABD Yönetim Kurulu Üyesi hem de ABD Yönetim Kurulu Yedek Üyesi istifa edecek, yerlerine bir ABD temsilcisi atanmayacak” dedi. Geri çekilmenin “derhal yürürlüğe girdiği” de belirtildi.
Kayıp ve zarar fonuna, başkanı ABD tarafından atanan Dünya Bankası ev sahipliği yapıyor. ABD’nin mektubunda, ev sahipliği düzenlemesine dair herhangi bir değişiklikten bahsedilmiyor veya yönetim kurulundan ayrılmanın fondan tamamen çekilmeyi gerektirip gerektirmediği konusunda bir açıklama yapılmıyor.
BM verilerine göre, 23 Ocak itibarıyla zengin ülkeler fona 741 milyon dolar bağışta bulunurken, ABD ise 17,5 milyon dolarlık bir katkı sözü verdi. ABD’nin sözünü tutup tutmayacağı şu an için bilinmiyor.
Fonun bu yıl kuraklık, sel ve tarım arazilerinin çoraklaşması gibi iklim etkilerinden telafisi imkansız zararlar gören savunmasız ülkeleri destekleyen projelere finansman sağlamaya başlaması bekleniyor.
Aktivist Harjeet Singh, ABD’nin fondan çekilmesinin ülkeyi iklim hasarıyla mücadele sorumluluğundan kurtarmadığını söyledi.
Kâr amacı gütmeyen Satat Sampada İklim Vakfı Direktörü Singh, “Tarihin en büyük seragazı yayıcısı olarak ABD, dünya çapında savunmasız toplulukları etkileyen iklim olumsuzluklarının önemli bir kısmını üstlenmeli” dedi.
