Ne Türkiye ne de Avustralya COP31 adaylığında geri adım atıyor. Ülkelerin anlaşması için zaman daralıyor. İklim Değişikliği Başkanı Prof. Dr. Halil Hasar ise, “Kapsayıcılık COP’larda çok önemli. Türkiye her tarafı temsil edebilir ve her tarafı anlayabilir bir konumda” dedi.
Önümüzdeki sene düzenlenecek 31. Taraflar Konferansı’na (COP31) ev sahipliği yapmak için Avustralya ve Türkiye arasındaki rekabet devam ediyor. Düğümün şu an da Brezilya’nın Belem kentinde devam eden COP30’da çözülmesi bekleniyor. Ne Avustralya ne de Türkiye başvurusunda geri adım attı.
COP zirveleri dünyanın farklı bölgelerinde dönüşümlü olarak gerçekleştiriliyor. Gelecek yıl “Batı Avrupa ve Diğerleri” grubunda hangi ülkenin ev sahibi olacağı aylardır belirsizliğini koruyor. Eğer iki ülke bu konuda bir anlaşmaya varamazsa, ev sahipliği, otomatik olarak BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi’nin merkezinin bulunduğu Almanya’nın Bonn kentine geçecek. Ancak bir yandan da Almanya, “kazara” bir sonraki BM iklim zirvesinin ev sahibi olmaktan kaçınmak istiyor.
BBC Türkçe’ye konuşan İklim Değişikliği Başkanı Prof. Dr. Halil Hasar, Türkiye’nin Avustralya ile 2023’ten bugüne kadar yoğun istişareler yürüttüğünü söyledi. Hasar, Türkiye’nin adaylığından geri adım atmayı düşünmediğini aktarırken, “Türkiye, barış diplomasisini şu an dünyada yürüten, herkesle oturup konuşan ender ülkelerden biri. Kapsayıcılık COP’larda çok önemli. COP’u düzenleyen tarafın kapsayıcı ve ulaşılabilir, erişilebilir olması lazım. Güney ile kuzeyi birleştiren bir rolünün olması lazım. Türkiye her tarafı temsil edebilir ve her tarafı anlayabilir bir konumda” dedi.
Türkiye hâlâ daha fosil yakıtlardan çıkış için bir plan hazırlamadı. Geçtiğimiz Eylül ayında duyurduğu yeni Ulusal Katkı Beyanı ise sera gazı emisyonlarını azaltmak yerine, 2023 yılına göre %16 oranında artırıyor.
Prof. Dr. Hasar, rakibi Avustralya’nın aksine, Türkiye’nin fosil yakıt üreticisi olmadığının altını çizdi: “Biz karbon ticareti, kömür ticareti, fosil ticareti yapan bir ülke değiliz. Diğer yandan son 10 yıl içerisinde güneş enerjisi altyapısını artıran Türkiye var… Bugün kurulu enerji altyapımızın %61’i yenilenebilir enerjiye dayalı ve Türkiye popülist bir ülke değil. Gerçekçi hareket ediyoruz. Biz ne taahhüt vermişsek o taahhütleri yerine getirmeye yönelik hareket ediyoruz. %90 azaltım deyip de bir sonraki dönemde bunu daha aşağılara çekecek bir davranışı doğru bulmuyoruz.”
Avustralya Başbakanı Anthony Norman Albanese ise gazetecilere yaptığı açıklamada, hükümetinin tutumunun çok net olduğunu ve adaylıktan geri adım atmayacaklarını belirtti. “Pasifik ile ortaklaşa COP’a ev sahipliği yapmak istiyoruz” diyen Albanese, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisi bir mektup gönderdiğini ve Türkiye’nin adaylık pozisyonunda bir değişiklik yapmayacağını ilettiğini söyledi.
Albanese, daha önce Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bir mektup göndererek, zirvenin dünya liderlerinin konuşmalarına ayrılan bölümünün Türkiye tarafından düzenlenmesi teklifinde bulunmuştu.
Pasifik’te hiçbir zaman Taraflar Konferansı yapılmadığını hatırlatan Albanese, “Komşularımız ve Avustralya, COP’un bu bölgede yapılmasının zamanının geldiğini düşünüyor. Azerbaycan’da, BAE’de ve Mısır’da COP’lar düzenlendi. Ama Tuvalu ve Kiribati gibi Pasifik ülkelerinin kelimenin tam anlamıyla iklim değişikliği nedeniyle varlıklarının tehdit altında olduğu bu bölgede COP düzenlenmedi. Biz teklifimizi verdik, o teklifin arkasında durmaya devam edeceğiz. Son 24 saat içinde Papua Yeni Gine Başbakanı James Marape ve Palau Devlet Başkanı Surangel Whipps de dahil olmak üzere Pasifik komşularıyla görüştüm. Avustralya’nın Pasifik ile ortaklaşa COP’a ev sahipliği yapması için isteğimizi sürdüreceğiz” dedi.
Avustralya hâlihazırda dünyanın en büyük kömür ihracatçısı ve en büyük gaz ihracatçılarından biri konumunda bulunuyor. Kişi başına düşen emisyon oranı ise dünya genelinde en yüksek seviyelerde.
Geçen hafta düzenlenen COP liderler toplantısına Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron gibi birçok lider katılırken, ne Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ne de Avustralya Başbakanı Anthony Albanese oradaydı.
